انگور فرنگی سیاه (Ribes nigrum)، میوه‌ای بومی بریتانیا، سرشار از ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها است و فواید متعددی برای سلامت قلب، مغز و حتی عملکرد جنسی دارد. با وجود تولید سالانه 13,000 تن در بریتانیا، بیشتر این میوه به‌صورت شربت‌های تجاری مصرف می‌شود و کمتر به‌صورت تازه خورده می‌شود. این مقاله به بررسی فواید سلامتی انگور فرنگی سیاه، از جمله تأثیر آن بر جریان خون، کاهش فشار خون، بهبود ریکاوری عضلانی و حتی کاهش بوی بدن، و همچنین روش‌های استفاده از آن در آشپزی می‌پردازد
در حالی که توت‌فرنگی در ماه‌های تابستان در بریتانیا بسیار محبوب است، انگور فرنگی سیاه، میوه‌ای تیره‌تر و تندتر، نیز در این فصل برداشت می‌شود. این میوه که حاوی چهار برابر ویتامین C نسبت به پرتقال و مقادیر بالایی از آنتی‌اکسیدان‌ها است، پتانسیل بالایی برای کاربردهای دارویی دارد. تحقیقات در حال بررسی فواید عصاره‌ها و پودرهای انگور فرنگی سیاه در زمینه‌هایی مانند فشار خون، سلامت شناختی و عملکرد ورزشی است. این مقاله به بررسی فواید سلامتی این میوه و روش‌های استفاده از آن در آشپزی می‌پردازد.
فواید سلامتی انگور فرنگی سیاه
انگور فرنگی سیاه به دلیل محتوای غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، به‌ویژه آنتوسیانین‌ها، و ویتامین C فواید متعددی برای سلامتی ارائه می‌دهد. در ادامه به برخی از این فواید اشاره شده است:
1. بهبود عملکرد جنسی
تحقیقات پروفسور آدین کسیدی از دانشگاه کوئینز بلفاست نشان داده است که آنتوسیانین‌های موجود در انگور فرنگی سیاه می‌توانند جریان خون را بهبود بخشیده و با افزایش انعطاف‌پذیری شریان‌ها و گشاد کردن عروق خونی، به کاهش مشکلات نعوظ کمک کنند. مطالعه‌ای با حضور بیش از 25,000 مرد طی 10 سال نشان داد که مصرف سه وعده یا بیشتر در هفته از میوه‌های غنی از آنتوسیانین، مانند انگور فرنگی سیاه، خطر ناتوانی جنسی را تا 19 درصد کاهش می‌دهد.
2. حمایت از سلامت قلب و مغز
آنتوسیانین‌ها با بهبود جریان خون، فوایدی برای سلامت قلب و مغز دارند. تحقیقات طی دهه گذشته نشان داده است که این ترکیبات می‌توانند خطر بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش داده و عملکرد شناختی را بهبود بخشند. همچنین، شواهدی از فواید احتمالی برای بیماری‌هایی مانند پارکینسون وجود دارد.
پروفسور مارک ویلمز از دانشگاه چیچستر، در همکاری با دانشگاه نیپون اسپورت توکیو، نشان داد که مصرف عصاره انگور فرنگی سیاه به مدت هفت روز می‌تواند سفتی عروق خونی را در افراد مسن کاهش دهد. این امر به کاهش فشار خون کمک کرده و سلامت قلبی-عروقی را بهبود می‌بخشد.
3. کمک به ریکاوری ورزشی
مطالعات ویلمز نشان داده‌اند که پودر انگور فرنگی سیاه می‌تواند به ریکاوری عضلانی پس از ورزش کمک کند. این پودر با بهبود جریان خون و کاهش تجمع اسید لاکتیک، خستگی عضلانی را کاهش می‌دهد. این فواید نه‌تنها برای ورزشکاران حرفه‌ای مانند کوهنوردان، بلکه برای افراد با فعالیت متوسط نیز مشاهده شده است.
4. کاهش بوی بدن
مطالعه‌ای کوچک با حضور 14 فرد بالای 55 سال نشان داد که مصرف پودر انگور فرنگی سیاه به مدت هفت روز، گازهای ناشی از استرس اکسیداتیو را که به “بوی سالمندی” منجر می‌شوند، تا 25 درصد کاهش داد. این اثر به خواص آنتی‌اکسیدانی میوه نسبت داده می‌شود که استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهد.
محدودیت‌ها و ملاحظات
با وجود فواید متعدد، انگور فرنگی سیاه محدودیت‌هایی نیز دارد:
- هزینه بالا: عصاره‌ها و پودرهای انگور فرنگی سیاه گران هستند و برای همه مقرون‌به‌صرفه نیستند.
- تحقیقات در مراحل اولیه: بسیاری از مطالعات در مراحل اولیه هستند و نیاز به آزمایش‌های طولانی‌مدت‌تر دارند.
- تفاوت‌های قومیتی: اثربخشی انگور فرنگی سیاه ممکن است در افراد با نژادهای مختلف، مانند افراد با اصل و نسب آسیای جنوب شرقی، متفاوت باشد.
- عدم درمان معجزه‌آسا: انگور فرنگی سیاه نباید به‌عنوان راه‌حلی برای همه مشکلات، مانند مدیریت وزن، در نظر گرفته شود.
روش‌های استفاده در آشپزی
انگور فرنگی سیاه در آشپزی کاربردهای متنوعی دارد. سرآشپز لوپی فولکز، در همکاری با بنیاد انگور فرنگی سیاه بریتانیا، توصیه‌هایی برای استفاده از این میوه ارائه می‌دهد:
- زمان برداشت: انگور فرنگی سیاه از اوایل ژوئیه تا اوت برداشت می‌شود و بهتر است زمانی که به رنگ آبی تیره مایل به سیاه درمی‌آید، به‌صورت خوشه‌ای چیده شود.
- کاربردها: این میوه در تهیه صبحانه (مانند اسموتی و پنکیک)، دسر (مانند تارت و مربا) و حتی غذاهای گوشتی (مانند گوشت شکار مانند قرقاول و اردک) استفاده می‌شود. ترکیب آن با دیگر توت‌ها در پودینگ تابستانی یا بستنی نیز عالی است.
- نگهداری: برای نگهداری طولانی‌مدت، میوه‌ها را روی سینی پخش کرده و منجمد کنید، سپس در کیسه یا ظرف مخصوص فریزر نگهداری کنید.
نکات آشپزی لوپی:
- در کیک و شیرینی‌پزی: میوه‌ها را درست قبل از پخت به آرامی به خمیر اضافه کنید تا شکل خود را حفظ کرده و خمیر را مرطوب نکنند.
- جلوگیری از لکه: هنگام کار با مقدار زیاد، از پیش‌بند استفاده کنید تا از لکه‌دار شدن لباس جلوگیری شود.
- شیرین‌کننده: به جای شکر، از عسل محلی استفاده کنید تا طعم عمیق‌تری به میوه ببخشد.
- کاربردهای شور: از انگور فرنگی سیاه برای تهیه سس‌های سالاد، غذاهای گیاهی، ماهی و گوشت استفاده کنید.
انگور فرنگی سیاه میوه‌ای مغذی و خوش‌طعم است که فواید متعددی برای سلامت قلب، مغز، عملکرد جنسی و ریکاوری ورزشی ارائه می‌دهد. محتوای بالای ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های آن، به‌ویژه آنتوسیانین‌ها، آن را به گزینه‌ای ارزشمند برای رژیم غذایی تبدیل کرده است. با این حال، تحقیقات در مورد فواید آن در مراحل اولیه است و باید با احتیاط به ادعاهای درمانی آن نگاه کرد. افزودن انگور فرنگی سیاه به رژیم غذایی، چه به‌صورت تازه یا در غذاها، راهی ساده و خوشمزه برای بهره‌مندی از فواید آن است.
