عکس OPG دندان چیست؟
زمانی که به دندانپزشکی مراجعه میکنید، یکی از مقدماتی که باید قبل از ترمیم یا اصلاح انجام دهید، تهیه عکس OPG دندان است. با استفاده از این عکس پزشک میتواند وضعیت کلی دهان شما را به درستی تشخیص دهد و بر اساس آن بهترین درمان را برای شما در نظر بگیرد. دندانپزشکان به دلایل زیادی از رادیوگرافی استفاده میکنند. این کار ممکن است برای یافتن ساختارهای پنهان، تودههای بدخیم یا خوش خیم، تحلیل استخوان و حفرهها و… انجام شود. اما این کار چگونه انجام میشود و ضرورت آن چیست؟ چرا تهیه عکس OPG دندان تا این اندازه مهم است؟ در ادامه این مقاله بیشتر در مورد این روش صحبت میکنیم.
مفهوم عکس OPG دندان
رادیوگرافی پانورما که اصطلاحا OPG نامیده میشود، کل ساختار دهان از جمله دندانها ، فکهای فوقانی و تحتانی ، ساختارهای اطراف و بافتها را در یک تصویر واحد ضبط میکند. تصاویر پانوراما معمولاً توسط یک دستگاه ویژه در مراکز رادیوگرافی گرفته میشود. برای گرفتن تصاویر پانوراما ، یک بازوی چرخان در دستگاه رادیوگرافی باعث میشود که نیمه دایره ای در اطراف سر شما باشد تا بتواند تصویر دهان شما را ضبط کند. دندانپزشکان معمولاً رادیوگرافی پانوراما را برای تشخیص شکستگیهای فک ناشی از تصادفات یا سقوط، تشخیص تومورهای فک بالا یا کیست تجویز میکنند و درمان را برای ارتودنسی یا استخراج دندانهای پوسیده برنامه ریزی میکنند.
به طور کلی رادیوگرافی پانورما به دندانپزشکان و جراحان دهان کمک میکند تا مشکلات را شناسایی کنند که در غیر این صورت تشخیص آنها دشوار یا غیرممکن است. این موارد اغلب شامل:
- پوسیدگی، به خصوص زیر پرکردگی
- عفونت آبسه در انتهای ریشه یا زیر خط لثه
- از دست دادن استخوان در استخوان فک در اثر بیماری لثه یا از دست دادن دندان
- هایپردنشیا و هیپودنشیا (شرایط ژنتیکی داشتن دندانهای خیلی زیاد یا خیلی کم)
- تومورهای مرتبط با سرطان فک یا سرطان دهان
علاوه بر مواردی که گفته شد زمانی که قصد کارهای زیبایی مثل لمینت، کامپوزیت و یا ارتودنسی را داشته باشید هم میتوانید از عکس OPG دندان بهره بگیرید. حتی اگر امکان مراجعه حضوری به پزشک را نداشته باشید، تنها با ایمیل کردن عکس OPG دندان خود میتوانید از راهنمایی او کمک بگیرید.
مزیتهای استفاده از عکس OPG دندان
استفاده از این نوع عکس نسبت به سایر روشهای عکسبرداری مزایایی دارد که در ادامه برخی از آنها را عنوان میکنیم.
- پوشش گسترده استخوانهای صورت و دندانها از جمله TMJ (مفصل گیجگاهی فکی)
- دوز کم تابش بیمار
- راحتی معاینه برای بیمار
- قابلیت استفاده در بیمارانی که در باز کردن دهان خود محدودیت دارند
- زمان کوتاهی برای تولید تصویر لازم است
- کمک بصری مفید در آموزش بیمار و ارائه مورد
- دید صحیحی به شما برای انجام ایمپلنت دندان میدهد.
به منظور انجام این روش، بهترین دندانپزشک در تهران از شما میخواهد که هر گونه جواهرات یا وسایل فلزی را از اطراف سر و گردن بردارید زیرا میتواند با تصویر تداخل کند و اشعه ایکس را مسدود کند. OPG معمولاً حدود 3 دقیقه طول میکشد تا تکمیل شود و تنها 20 ثانیه از آن تصویر در حال گرفتن است.
نحوه برداشت عکس OPG دندان
برای انجام این کار اغلب باید به مراکز رادیوگرافی مراجعه کنید. البته برخی از کلینیکهای دندانپزشکی نیز خدمات مرتبط با این حوزه را به صورت اختصاصی ارائه میدهند. به طور کلی مراحل زیر به ترتیب برای تهیه عکس پشت سر گذاشته میشوند.
- هر گونه جواهرات، عینک، یا سایر اشیاء فلزی که ممکن است تصاویر را مبهم کنند، بردارید.
- یک پیش بند مطمئن بپوشید که از بقیه بدن شما در برابر اشعه محافظت میکند.
- یک بلوک نازک را گاز بگیرید تا دهانتان کمی باز شود.
- رادیولوژیست سر شما را روی یک تکیه گاه چانه قرار میدهد و ممکن است تکیه گاههای کوچکی در جلو و کنارههای سر شما وجود داشته باشد. مهم است که کاملاً ثابت بمانید تا تصویری واضح داشته باشید. این روش معمولاً در حالت ایستاده انجام میشود، اما اگر احساس راحتی بیشتری در نشستن دارید، دستگاه قابل تنظیم است. همچنین میتواند افراد ویلچر را در خود جای دهد.
- گرفتن عکس فقط 10 تا 20 ثانیه طول میکشد. اشعه ایکس کامپیوتری مستقیماً برای رادیولوژیست فرستاده میشود تا بتواند فوراً آن را مشاهده کرده و ارزیابی را انجام دهد.
- دندانپزشک شما ممکن است به شما توصیه کند که هر 6 تا 24 ماه یک بار، عکسهای جدید از دهان بگیرید.
آیا عکس OPG دندان بی خطر است؟
یکی از سوالاتی که معمولا ذهن کاربران را درگیر میکند این است که آیا تهیه این عکسها با توجه به اشعههای ساطع شده بیخطر است یا خیر؟ در پاسخ باید عنوان کنیم که اگر نکات عنوان شده به درستی مورد بررسی قرار گیرند، این کار کاملا بی خطر خواهد بود. اگرچه دستگاهها حاوی مقدار کمی پرتو هستند، اما پس از انجام این روش در بدن باقی نمی ماند. حتی برای نوزادان و کودکان کوچک که به تشعشع حساسیت بیشتری دارند، میزان قرار گرفتن در معرض رادیوگرافی دندان خطر تلقی نمی شود. در واقع، اشعه ایکس ابزار مهمی برای نظارت بر رشد و تکامل دندانها و فکهای کودکان است. خوشبختانه در عکسبرداری OPG به دلیل این که از داخل عکس گرفته نمیشود، این روش خطر بسیار کمتری نسبت به سایر روشهای تصویربرداری اشعه ایکس دارد. به همین دلیل، این روش اغلب برای عکسبرداری با اشعه ایکس برای کودکان ترجیح داده میشود.
آیا گرفتن عکس OPG دندان ضرورت دارد؟
همیشه نیازی به گرفتن عکس پانوراما کامل نیست. اگر دندانپزشک شما نیاز به تمرکز روی چند دندان داشته باشد، ممکن است یک عکس اشعه ایکس بایت وینگ کوچکتر کافی باشد. با این حال، اگر دندانپزشک شما نیاز به ارزیابی کل دهان شما، از جمله استخوان فک داشته باشد، ممکن است یک عکس برداری کامل پانورامیک لازم باشد. دندانپزشک شما رادیولوژی مناسب را با توجه به شرایطی که نیاز به ارزیابی دارد، توصیه میکند. این روش همچنین در مورد تکامل رشد فک و استخوانها در دهان کودک بسیار موثر عمل میکند.
قیمت عکس OPG دندان
قیمت عکسبرداری ممکن است بسته به شرایط و در کلینیکهای مختلف، متفاوت باشد. خوشبختانه بسیاری از بیمهها این نوع عکسبرداری را تحت پوشش خود قرار میدهند و شما میتوانید با پرداخت هزینه کمتر تصویر خود را دریافت کنید. البته در برخی از کلینیکهای خصوصی بیمه هزینه را پوشش نمیدهد. بنابراین بهتر است از قبل در این مورد سوال کنید. برخی از کلینیکها فایل عکس را به صورت دیجیتال و بر روی تلفن همراه در اختیار شما قرار میدهند در حالی که برخی دیگر آن را چاپ کرده و به شما تحویل میدهند.
سوالات متداول در مورد عکس او پی جی
عکس OPG دندان چه چیزی را تشخیص میدهد؟
OPGها یک ابزار تشخیصی شگفت انگیز برای تشخیص دندانهای نامنظم، کیستها، تومورها و عفونتها هستند.
آیا عکس OPG دندان حفره را نشان میدهد؟
تصاویر به اندازه کافی واضح هستند تا علائم حفره و بیماری پریودنتال را مشخص کنند که هر دوی آنها ممکن است در طول معاینه بصری نادیده گرفته شوند.
چگونه بیمار باید برای OPG آماده شود؟
برداشتن تمام جواهرات در ناحیه سر، صورت و گردن مانند سوراخ کردن، حلقه گوش، گیره مو، گردنبند و هر گونه پروتز مصنوعی.
انواع تصویر دندان کدامند؟
به طور کلی سه نوع رادیوگرافی تشخیصی در مطبهای دندانپزشکی امروزی گرفته میشود. پری اپیکال، پانورامیک و سفالومتریک.
پانوراما دو بعدی است یا سه بعدی؟
تصویربرداری پانوراما دو بعدی به سادگی به عنوان یک نمای دو بعدی از فضای حفره دهان سه بعدی توضیح داده میشود.
سخن آخر
اشعه ایکس پانورامیک یا عکس OPG دندان یک ابزار تشخیصی رایج برای دندانپزشکان و جراحان دهان است. این روش سریع و غیر تهاجمی تصویری از تمام دندانها و هر دو فک شما میگیرد و امکان ارزیابی دقیق نیازهای بهداشت دهان شما را فراهم میکند. شما باید این عکس را در کلینیکهای معتبر و زیر نظر پزشک متخصص تهیه کنید.