آب، ماده اصلی حیات، بیش از ۶۰ درصد بدن انسان را تشکیل می‌دهد. اما سؤال رایجی که اغلب مطرح می‌شود این است: آیا آب ویتامین دارد؟ پاسخ کوتاه خیر است؛ آب خالص (مانند آب تصفیه‌شده یا آب مقطر) فاقد ویتامین است. با این حال، انواع خاصی از آب — مانند آب معدنی — ممکن است حاوی مقادیر ناچیزی از مواد معدنی و الکترولیت‌ها باشند که به طور غیرمستقیم در جذب ویتامین‌ها نقش دارند. در این مقاله، به بررسی علمی این موضوع می‌پردازیم.
آب خالص چه چیزی دارد؟
آب خالص (H₂O) فقط از دو عنصر هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده و هیچ ویتامین یا ماده مغذی ارگانیکی ندارد. این بدان معناست که:
- آب لوله‌کشی تصفیه‌شده
- آب مقطر
- آب دستگاه‌های تصفیه خانگی (RO)
هیچ‌کدام منبع ویتامین D، ویتامین C، ویتامین B12 یا سایر ویتامین‌ها نیستند.
آیا آب معدنی ویتامین دارد؟
آب‌های معدنی طبیعی (مانند برندهای معروف اروپایی) از چشمه‌های زیرزمینی تأمین می‌شوند و حاوی مواد معدنی محلول مانند:
- کلسیم
- منیزیم
- پتاسیم
- سدیم
- بی‌کربنات
این مواد معدنی ویتامین نیستند، اما می‌توانند به جذب بهتر ویتامین‌ها در بدن کمک کنند. برای مثال:
با این حال، مقدار این مواد معدنی در آب معدنی بسیار کم است و نمی‌تواند جایگزین رژیم غذایی یا مکمل شود.
نقش آب در جذب ویتامین‌ها
آب به طور مستقیم ویتامین تأمین نمی‌کند، اما حلال اصلی بدن است و در فرآیندهای زیر نقش کلیدی دارد:
- حمل مواد مغذی: ویتامین‌های محلول در آب برای انتقال در خون به آب نیاز دارند.
- جذب در روده: هیدراتاسیون مناسب جذب ویتامین‌ها از غذا را افزایش می‌دهد.
- سم‌زدایی: آب به دفع مواد زائد کمک می‌کند و از تجمع سموم که می‌تواند جذب ویتامین را مختل کند، جلوگیری می‌کند.
مطالعات نشان می‌دهد کم‌آبی حتی خفیف می‌تواند جذب ویتامین D و ویتامین B12 را تا ۲۰ درصد کاهش دهد.
آیا آب میوه یا آب طعم‌دار ویتامین دارد؟
- آب میوه طبیعی: بله، حاوی ویتامین C (مثل آب پرتقال یا گواوا) یا ویتامین A (آب هویج) است، اما دیگر “آب خالص” نیست. همچنین، قند میوه‌ها را در نظر بگیرید.
- آب‌های طعم‌دار صنعتی: اغلب با ویتامین‌های مصنوعی غنی‌سازی می‌شوند (مانند ویتامین C یا B)، اما ممکن است حاوی قند اضافه یا شیرین‌کننده باشند.
هشدار: سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) توصیه می‌کند برچسب مواد تشکیل‌دهنده را بررسی کنید.
چگونه ویتامین‌های مورد نیاز را تأمین کنیم؟
برای جبران کمبود ویتامین، به جای تکیه بر آب، از منابع معتبر استفاده کنید:
- نور خورشید و مکمل برای ویتامین D ، ویتامین D2 یا ویتامین K2
- مرکبات، گواوا، فلفل دلمه‌ای، بلوبری، فواید میوه خشک برای ویتامین C و بهترین مکمل‌های ویتامین C
- گوشت، تخم‌مرغ، لبنیات برای ویتامین B12
- آجیل و دانه‌ها برای ویتامین E
- ویتامین برای افراد مسن با توجه به نیازهای سنی
همچنین، رژیم غذایی مدیترانه‌ای و سلامت قلب و میزان ورزش هفتگی به جذب بهتر کمک می‌کنند.
نتیجه‌گیری: آب ویتامین ندارد، اما ضروری است
آب به تنهایی منبع ویتامین نیست، اما بدون هیدراتاسیون کافی، هیچ ویتامینی نمی‌تواند به درستی در بدن عمل کند. روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب خالص بنوشید و ویتامین‌ها را از غذا یا مکمل تأمین کنید. اگر علائم کمبود ویتامین (مانند خستگی، درد استخوانی، خواب‌آلودگی بیش از حد یا ضعف ایمنی) دارید، آزمایش خون انجام دهید و چگونه سریع به خواب برویم را تمرین کنید.
