سرطان تخمدان
رشد خارج از کنترل سلولهای بدن در نقاط مختلف میتواند منجر به بروز سرطان شود. این اتفاق میتواند در هر ناحیه از بدن بروز پیدا کند. یکی از سرطانهای شایع در بین زنان سرطان تخمدان است که میتواند افراد در هر سنی را درگیر کند. قبلاً اعتقاد بر این بود که منشا سرطان تخمدان فقط از تخمدانها است، اما شواهد اخیر نشان میدهد که بسیاری از آنها ممکن است در سلولهای انتهای دور لولههای فالوپ شروع شوند. با توجه به اینکه نگرانیهای بسیاری در مورد این بیماری وجود دارد، تصمیم داریم تا این عنوان به صورت کامل در مورد علائم و نحوه بروز آنها صحبت کنیم.
سرطان تخمدان چیست؟
این بیماری زمانی رخ میدهد که برخی از سلولهای غیرطبیعی در ناحیه تخمدان یا لولههای فالوپ شروع به رشد و تکثیر کنند. این سلولها میتوانند به بافتهای مجاور حمله کنند یا در سراسر بدن پخش شوند و مشکلات بسیاری را به وجود آورند. گروههایی از این سلولهای غیرقابل کنترل به طور معمول تومورها را تشکیل میدهند. از آنجایی که برخی از تومورها نمیتوانند سایر نقاط بدن را درگیر کنند، جز غدههای سرطانی تقسیم بندی نمیشوند. تومورهای تهاجمی واقعی که بدخیم نامیده میشوند، میتوانند به بافتهای مجاور حمله کنند و رفته رفته نقاط مختلف را تحت تاثیر قرار دهند.
بسیاری از این تومورها خوش خیم هستند. در برخی موارد نیز کیستهای تخمدان ممکن است با تودهها اشتباه گرفته شوند. به خصوص در زنان جوانتر احتمال بروز کیست زیاد است. این کیستها سرطان تخمدان نیستند و میتوان آنها را با جراحی برداشت یا با دارو درمان کرد.
علائم سرطان تخمدان
این بیماری در مراحل اولیه ممکن است علائمی ایجاد نکند و با گذشت زمان به مرور خود را نشان دهد. شایع ترین علائم عبارتند از:
- نفخ
- درد لگن یا شکم
- مشکل در خوردن یا احساس سیری سریع
- علائم ادراری مانند احساس ادرار مداوم یا تکرر را میتوان مهمترین علامت سرطان تخمدان دانست.
این علائم معمولاً به دلیل بیماریهای خوش خیم رخ میدهند یا حتی ممکن است در افرادی با مشکلات دیگر نیز اتفاق بیفتند. با این وجود چنانچه علائم شدید بود و یا بیش از یک سال طول کشید باید حتما به متخصص زنان، زایمان و نازایی مراجعه کرد.
علائم سرطان تخمدان پیشرفته، در مراحل پایانی ممکن است باعث درد شکم، لگن یا کمر، خستگی، نفخ شکم، یبوست، علائم ادراری یا مشکل در تنفس شود. تشخیص با مطالعات آزمایشگاهی، تصویربرداری و بیوپسی بافت انجام میشود و درمان آن شامل جراحی و شیمی درمانی کمکی است.
دلایل ابتلا به سرطان تخمدان
افزایش سن به خودی خود میتواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. به عنوان مثال اغلب موارد ابتلا بالای 65 سال سن دارند. هر فردی که دارای تخمدان باشد، ممکن است این نوع بیماری را تجربه کند. این افراد شامل زنان، مردان ترنس، افراد غیر باینری و افراد بین جنسی میشود. افرادی که به هر دلیل تخمدانهای خود را برداشته باشند، نمیتوانند به این نوع سرطان مبتلا شوند. در هر صورت افرادی که در گروههای زیر قرار میگیرند، شانس بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند.
- افرادی که یک ژن معیوب یا ژنهای مرتبط با سندرم لینچ را به صورت ارثی در خود دارند.
- افراد مبتلا به سرطان سینه یا روده
- افرادی که برای سرطان قبلی درمان رادیوتراپی داشتهاند.
- افراد مبتلا به اندومتریوز یا دیابت
- افرادی که قاعدگی را زودتر از موعد تجربه کردهاند، یائسگی دیررس دارند و یا بچه دار نشدهاند، در معرض خطر بیشتری هستند.
- افراد دارای اضافه وزن
- مصرف سیگار
پیشگیری از سرطان تخمدان
افرادی که دارای سابقه ژنتیکی ابتلا به بیماری نیستند، با رعایت برخی نکات میتوانند از بروز این بیماری تا حدی پیشگیری کنند. به عنوان مثال، اقدام برای بچه دار شدن تا سن 30 سالگی و شیردهی هر دو خطر را کاهش میدهند. استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی به مدت 4 سال یا بیشتر میتواند خطر را کاهش دهد. بستن لولههای دو طرفه و هیسترکتومی نیز از دیگر عوامل کاهش خطر به شمار میرود. با این وجود افرادی که دارای سابقه ژنتیکی ابتلا به بیماری هستند، باید مرتبا غربالگریهای لازم را انجام دهند. برخی از متخصصان داروهایی را به این افراد برای پیشگیری توصیه میکنند.
دقت در رژیم غذایی نیز میتواند تا حدودی خطر را کنترل کند. مصرف مکمل ویتامینهای A، C و E برای پیشگیری مفید است. در حالی که مصرف بیش از اندازه چربیهای حیوانی خطر ابتلا را کاهش میدهد.
تشخیص سرطان تخمدان
زمانی که با علائم هشدار دهنده به بهترین دکتر زنان مراجعه میکنید، ابتدا با معاینه لگن بررسی از وضعیت شما به عمل میآورد. پس از آن تستهای تشخیصی مختلف به شرح زیر ممکن است انجام شود:
- تستهای تصویربرداری شامل: سی تی اسکن، MRI، اسکن PET
- آزمایش خون: سطوح بالای CA-125 در خون شما میتواند نشانه سرطان تخمدان باشد.
- ارزیابی در حین جراحی: گاهی اوقات وضعیت کلی شما تنها از طریق مشاهده و ارزیابی مستقیم جراح قابل بررسی است.
- تشخیص سرطان تخمدان با سونوگرافی نیز میتواند انجام شود.
مراحل پیشرفت سرطان تخمدان
به گفته my.clevelandclinic این بیماری ممکن است در مراحل مختلفی شناسایی شود. مراحل رشد تومور را میتوان در چهار مرحله زیر خلاصه کرد:
مرحله اول: سرطان به یک یا هر دو تخمدان محدود میشود.
مرحله دوم: بیماری به رحم یا سایر اندامهای مجاور گسترش یافته است.
مرحله سوم: رشد سلولی به غدد لنفاوی یا پوشش داخلی شکم گسترش یافته است.
مرحله چهارم: بیماری به اندامهای دور مانند ریهها یا کبد گسترش یافته است.
درمان سرطان تخمدان
زمانی که بیماری در شما تشخیص داده میشود، انتخاب بهترین گزینه درمانی به موارد مختلفی وابسته است. به عنوان مثال:
- مرحله سرطان
- اندازه تومور پس از جراحی (حجمزدایی)
- درخواست شما برای بچه دار شدن
- سن و سلامت کلی
روشهای درمانی زیر بسته به شرایط ممکن است برای شما در نظر گرفته شود.
- جراحی سرطان تخمدان: اولین گام برای درمان بیماری جراحی است. اغلب اوقات، جراحی برای برداشتن یا بیوپسی یک توده انجام میشود تا مشخص شود که آیا توده سرطان است یا خیر.
- توده زدایی سرطان تخمدان: اگر در طول جراحی مشخص شود که توده گسترش یافته است، جراح تا آنجا که ممکن است تومور را برمی دارد.
- شیمی درمانی برای سرطان تخمدان: ممکن است پس از جراحی برای از بین بردن سلولهایی که هنوز در بدن هستند به شیمی درمانی نیاز داشته باشید.
- پرتودرمانی سرطان تخمدان: اگرچه پرتودرمانی به ندرت برای درمان این بیماری استفاده میشود، اما ممکن است به تخریب سلولهای سرطانی باقی مانده در ناحیه لگن کمک کند.
معمولا بهترین دکتر زنان در تهران گزینه مناسبی برای مراجعه هستند. در صورت بروز هر یک از علائم ادامه دار، بهتر است پزشک را در جریان قرار دهید تا با انجام تستهای مختلف بتواند مشکل را در شما شناسایی کند. ما در الو پزشک و مجموعه دکتر گویا به شما کمک میکنیم تا بتوانید بهترین متخصص سرطان تخمدان را شناسایی کنید و برای درمان از مشاوره رایگان دریافت کنید.
سوالات متداول درمان تخمدان
- طول عمر بیماران سرطان تخمدان چقدر است؟ این مسئله تا حد زیادی به شرایط بدن و پیشرفت بیماری شما دارد. با این حال احتمال بقا در سنین مختلف عبارتند از: 72.8٪ برای زنان کمتر از 50 سال. 54.7٪ برای زنان بین 50 تا 64 سال. 34٪ برای زنان بالای 64 سال.
- علائم سرطان تخمدان پلی کیستیک چیست؟ عدم قاعدگی، پریودهای نامنظم یا پریودهای بسیار کم. تخمدانهایی که بزرگ هستند یا کیستهای زیادی دارند. موهای زائد بدن از جمله سینه، شکم و پشت
- ارتباط سرطان تخمدان و آب آوردن شکم چیست؟ سرطان تخمدان میتواند باعث تجمع مایع در معده یا شکم شود. به این بیماری آسیت میگویند. این میتواند نشانه گسترش بیماری شما باشد. همچنین میتواند ناشی از شرایط دیگری باشد که با این مشکل مرتبط نیست.
- آیا میتوانید به طور کامل از سرطان تخمدان بهبود پیدا کنید؟ بله، بسیاری از زنان پس از جراحی و یا شیمی درمانی به طور کامل از سرطان تخمدان بهبود مییابند.
- چه کسانی در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان هستند؟ این بیماری در زنان کمتر از 40 سال نادر است. بیشتر آنها پس از یائسگی ایجاد میشوند به طوری که نیمی از افراد مبتلا بالای 63 سال هستند.