PMS یا سندروم پیش از قاعدگی
همه زنان در طول سالهای باروری خود قاعدگی را تجربه میکنند. به صورت طبیعی این اتفاق هر ماه یکبار اتفاق میافتد. همه زنان پیش از دورههای پریود خود علائمی را تجربه میکنند که با عنوان سندروم پیش از قاعدگی یا PMS شناخته میشود. علی رغم این که به طور معمول نمیتوان از بروز این علائم جلوگیری کرد، اما میتوان آنها را تا حدی کنترل کرد. با انجام مراقبتهای لازم میتوان به این هدف دست پیدا کرد. به همین علت است که شناخت علائم پیش از قاعدگی و علت بروز آن بسیار مهم است. در ادامه بیشتر در مورد این سندروم و راههای کنترل آن صحبت میکنیم.
مفهوم سندروم پیش از قاعدگی
این سندروم که با نام PMS (Premenstrual syndrome) نیز شناخته میشود، به علائم جسمی و روانی اطلاق میشود که زنان در یک یا دو هفته قبل از دوره قاعدگی خود تجربه میکنند. سردرد، نفخ، گرفتگی عضلات و نوسانات خلقی از شایعترین علائم PMS هستند. در برخی از افراد این علائم به صورت خفیف و کوتاه مدت اتفاق میافتد در حالی که برخی دیگر از افراد ممکن است علائم شدید آن را تجربه کنند به طوری که شاید مجبور به مرخصی گرفتن از کار یا مدرسه شوند. در اغلب زنان علائم قبل از پریود، بین یک تا دو هفته قبل بروز پیدا میکند.
به طور کلی علت این سندروم ناشناخته است، با این حال، نوسانات طبیعی در سطوح هورمونی، به ویژه استروژن و پروژسترون، مهمترین دلایل بروز این علائم هستند. سطح استروژن و پروژسترون پس از تخمک گذاری به طور چشمگیری کاهش مییابد و این مسئله میتواند نقش بسیار مهمی در بروز علائم داشته باشد. در مورد علائم روانی نیز باید عنوان کنیم که کاهش استروژن میتواند بر سطوح استروژن فرد تاثیر بگذارد و به این ترتیب منجر به تغییر در خلق و خو و خواب فرد شود. به طور کلی افرادی که علائم بسیار شدیدی را تحمل میکنند، باید تحت درمان دکتر زنان، زایمان و نازایی قرار گیرند تا علت اصلی بروز آن مشخص شود.
علائم PMS یا سندروم پیش از قاعدگی
علائم سندروم پیش از پریود ممکن است برای هر کس به صورت متفاوتی بروز پیدا کند. حتی یک زن ممکن است در دورههای مختلف زندگی خود علائم متفاوتی را تجربه کند. با این حال برخی از زنان هیچ علامتی را از خود نشان نمیدهند. همچنین سن میتواند بر شدت PMS تاثیر بگذارد. در طول دوران پیش از یائسگی، که دوره انتقالی منتهی به یائسگی است، افراد ممکن است علائم شدیدتری را تجربه کنید. در ادامه برخی از علائمی که ممکن است زنان در طول زندگی خود تجربه کنند را عنوان میکنیم. این علائم را میتوان در دو گروه علائم فیزیکی و روانی قرار داد.
علائم فیزیکی سندروم پیش از قاعدگی
- تغییرات در اشتها، مانند هوس غذایی
- سینههای حساس یا متورم
- افزایش وزن
- نفخ شکم
- درد در قسمت پایین شکم یا دردهای قاعدگی
- یبوست یا اسهال
- سردرد
- خستگی
- پوست چرب
- آکنه، جوش و سایر علائم پوستی
علائم روانی سندروم PMS
- احساس ناخوشی
- گریه کردن
- تحریک پذیری یا عصبانیت
- افسردگی
- افزایش اضطراب
- نوسانات خلقی
- کناره گیری اجتماعی
- مشکلات خواب، مانند بی خوابی
- مشکل در تمرکز
- کاهش میل جنسی
زمان شروع علائم PMS
به طور متوسط، چرخه قاعدگی در زنان حدود 28 روز طول میکشد. در افرادی که یک چرخه متوسط دارند، تخمک گذاری یا در حدود روز 14 یا اواسط چرخه اتفاق میافتد. علائم PMS میتواند هر زمانی پس از تخمک گذاری شروع شود و تا 5 روز یا بیشتر پس از شروع قاعدگی ادامه مییابد. در نهایت قاعدگی یا خونریزی از روز 28 سیکل آغاز میشود.
افراد ممکن است بلافاصله متوجه نشوند که علائم آنها مربوط به قاعدگی است، به خصوص اگر چرخه نامنظم داشته باشند. شما میتوانید با تنظیم یک تقویم دورههای خود را تا حدودی پیش بینی کنید. برخی از شرایط موثر بر سیستم تولید مثل، مانند اندومتریوز و سندرم تخمدان پلی کیستیک، میتوانند باعث PMS شدید شوند. گاهی اوقات، مصرف هورمونی پیشگیری از بارداری میتواند علائمی شبیه PMS ایجاد کند. زیرا این داروها سطح هورمونها را در بدن تغییر میدهند
درمان و مراقبتهای سندروم پیش از قاعدگی
یکی از مهمترین سوالاتی که برای کاربران مطرح میشود این است که آیا میتوان این سندروم را درمان کرد. علائم سندروم در اغلب افراد قابل تحمل هستند. با این حال برخی از روشها برای کنترل آن وجود دارد.
داروی سندروم PMS
در برخی شرایط پزشک داروهایی را تجویز میکند که با استفاده از آن میتوان علائم را تسکین داد. برخی از این داروها عبارتند از:
- مسکنهایی مانند استامینوفن، ژلوفن و… که میتواند به تسکین درد عضلانی، گرفتگی عضلات و سردرد کمک کند.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی که میتوانند درد گرفتگی، سردرد و درد عضلانی را کاهش دهند.
- دیورتیکها، که میتوانند به تسکین نفخ و درد سینه کمک کنند.
- برای علائم شدید PMS، پزشک ممکن است توصیه کند که فرد شروع به مصرف قرصهای ضد بارداری هورمونی کند تا علائم PMS را کاهش دهد.
تکنیکهای مدیریت استرس پیش از قاعدگی
- یوگا
- تایچی
- کشش
- دوش گرفتن
- رفتن برای پیاده روی
- صحبت کردن با یک دوست نزدیک یا یکی از عزیزان
- ملاقات با یک مشاور
- ورزش ملایم
تغذیه دوران PMS
تغذیه افراد میتواند نقش بسیار مهمی در تسکین علائم داشته باشد. موارد زیر چند نمونه از مواد مغذی است که ممکن است به فرد در مدیریت علائم PMS کمک کند:
- منیزیم ممکن است به تسکین دورههای میگرن مرتبط با PMS کمک کند. سبزیجات برگ سبز مانند کلم پیچ و اسفناج حاوی منیزیم هستند.
- اسیدهای چرب ممکن است به کاهش گرفتگیهای شکمی مرتبط با سندروم پیش از قاعدگی کمک کنند. منابع خوب شامل ماهی، آجیل و سبزیجات سبز است.
- کلسیم از استحکام و تراکم استخوان حمایت میکند. داشتن سطح کافی کلسیم همچنین به تنظیم خلق و خو، خواب و میل به غذا کمک میکند.
دمنوش قبل از پریود
در طب سنتی دمنوشهایی برای بهبود علائم توصیه میشود. دمنوش بابونه یکی از بهترین دمنوشهایی است که میتوان از آن در این دوران استفاده کرد. دمنوش گل گاو زبان برای کاهش علائم روانی ناشی از پریود بسیار موثر است. در زمان گرفتگی و به تاخیر افتادن پریود، دمنوش زعفران بسیار موثر عمل میکند.
توصیههایی برای کاهش علائم PMS
علاوه بر راههای درمانی توصیههایی وجود دارد که با عمل به آنها میتوانید علائم را تا حدی کمتر کنید.
- برای کاهش نفخ شکم، مایعات زیاد بنوشید.
- رژیم غذایی متعادلی برای خود در نظر بگیرید که شامل مقادیر زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل باشد.
- در این دوران مصرف شکر و نمک را کاهش دهید و از کافئین و الکل پرهیز نمایید.
- میزان اسید فولیک، کلسیم، آهن و … را با آزمایشهایی که توسط پزشک انجام میشود، کاهش دهید.
- سعی کنید هر شب حداقل بین 7 تا 9 ساعت بخوابید تا به رفع خستگی و بهبود سلامت روان کمک کنید.
- فعالیت بدنی منظمی داشته باشید.
- ورزش و مدیتیشن را فراموش نکنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در شرایطی که علائم شدید را تجربه میکنید، بهتر است به بهترین متخصص زنان در تهران مراجعه کنید. در برخی موارد ممکن است این علائم روند زندگی شما را مختل کنند. پزشک اغلب با کنترل هورمونها و مواد مغذی میتواند علائم شما را تا حدی کاهش دهد. این کار معمولا با انجام آزمایشات مختلف انجام میشود.
سوالات متداول در مورد پی ام اس
آیا سندرم پیش از قاعدگی یک دوره خاص است؟
سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یک الگوی ماهانه از علائم است که حدود یک هفته قبل از پریود شما شروع میشود و حداکثر تا چهار روز بعد از شروع پریود از بین میروند.
تفاوت بین دردهای قاعدگی و سندرم پیش از قاعدگی چیست؟
PMS معمولاً یک یا دو هفته قبل از پریود رخ میدهد و با شروع دوره به پایان میرسد. دردهای قاعدگی معمولا از روزی شروع میشود که قاعدگی خانمها شروع میشود و ممکن است تا کل دوره ادامه داشته باشد.
چه هورمونی باعث PMS میشود؟
در طول این مرحله از چرخه، بدن زنان بیشتر هورمون پروژسترون و کمتر هورمون جنسی زنانه استروژن تولید میکند.
عنوان آکاردئون
به طور کلی چند نوع علائم برای سندروم پیش از پریود وجود دارد؟
بیش از 150 علامت فیزیکی و رفتاری ممکن است با PMS مرتبط باشد. شایع ترین آنها تحریک پذیری و اضطراب و تنش هستند.
آیا پریودها از صبح شروع میشود یا شب؟
تعداد قابل توجهی از پریودها (70.4٪) در طول شب یا در 4 ساعت اول پس از خواب، در مقایسه با بعد در روز شروع شد.
در روز اول پریود چه اتفاقی میافتد؟
روز 1 سیکل شما اولین روز پریود است. در این مدت، رحم پوشش خود را از چرخه قبلی میریزد.
سخن آخر
سندروم پیش از قاعدگی یکی از متداولترین سندرومهایی است که بیش از 90 درصد زنان در دوران باروری خود تجربه میکنند. نوسانات سطح هورمون ممکن است نقش مهمی در PMS داشته باشد، اما علت دقیق آن ناشناخته است. درصد کمی از افراد ممکن است به شکل شدید این سندروم مبتلا شوند. مصرف مسکن و ایجاد تغییر در رژیم غذایی میتواند به بهبود این علائم کمک کند.