پوست چیست؟
پوست همیشه یکی از معیارهای زیبایی بوده است و اکثر افراد، مخصوصا خانم‌ها با هر سنی، به فکر رفع مشکلات پوست خود هستند و رویای داشتن پوستی شفاف و صاف را در سر می‌پرورانند. امروزه دستیابی به این خواسته‌ها بسیار آسان شده است. به طور کلی، هر فردی در زندگی خود حداقل یکبار دچار عارضه‌های پوستی مانند جوش، زخم، لک و… شده است و اگر این مشکلات روی صورت ایجاد شوند، درصد زیادی از زیبایی را کاهش می‌دهند. اگر دقت کرده باشید تمامی این عارضه‌ها پس از مدتی خود به خود، به دلیل ویژگی‌های خاصی، ترمیم می‌شوند. برای اینکه این قابلیت‌ها به درستی اجرا شوند و احتمال بروز این ضایعه‌ها کاهش یابد، موظفیم که از پوست خود، با به کارگیری روش‌های مختلف، مراقبت کنیم؛ یا اگر درگیر این مشکلات بودیم به جای پوشاندن آنها با مواد آرایشی، به پزشک مربوطه مراجعه کنیم. در ادامه این مطلب به ساختار پوست و نحوه مواظبت از آن و موارد مهم دیگر می‌پردازیم. پس برای افزایش آگاهی خود در این باره، همراه ما باشید.
مفهوم پوست
بیرونی‌ترین لایه بدن است و از متلاشی شدن اعضای دیگر مانند رگ‌ها و یا عضله‌ها و بافت‌های چربی و… جلوگیری می‌کند و اولین لایه محافظتی بدن ما در مقابل نور آفتاب و آسیب‌ها، سرما و گرمای شدید و… است. پس مراقبت از آن امری ضروری است.
ساختار پوست
از سه لایه تشکیل شده است که عبارتند از:
اِپیدِرم (بیرونی ترین لایه): اپیدرم از ۴ لایه تشکیل شده است که به ترتیب از داخل به بیرون، سلول‌های قائده‌ای، سلول‌های لایه دانه‌ای، سلول‌های سنگ‌فرشی و سلول‌های لایه‌ای شاخی -که اصلی ترین لایه است و در آن سلول‌های مرده وجود دارند- هستند. سلول‌های شاخی بطور مداوم و هر روزه میمیرند و از نو تشکیل می‌شوند و با انجام مراقبت‌های روزانه این سلول‌ها جدا شده و از بین می‌روند. در سلول‌های لایه اپیدرم یکسری حواس برای تشخیص سرما و گرما و… وجود دارد که فاقد رگ‌های خونی هستند. از این لایه بیشتر به عنوان لایه محافظت از بدن یاد می‌شود.
دِرم (لایه میانی): این لایه بسیار مهم است زیرا در آن فولیکول‌های مو، رگ‌های خونی و اعصاب حسی وجود دارند. همچنین، خاصیت کشسانی دارد و ویژگی ارتجاعی بودن پوست را توسط پروتئین‌های کُلاژِن و اِلاستین حفظ می‌کند. به عنوان مثال زمانی که می‌خندیم یا صحبت می‌کنیم و… این رشته پروتئین‌ها صورت را به حالت اولیه خود باز می‌گرداند. کلاژن‌ها به شکل رشته‌ای و الاستین‌ها پروتئین‌های توپی شکل هستند و پس از ۲۵ سالگی تولید نمی‌شوند. پس باید قبل از رسیدن به این سن شروع به مراقبت کنیم. استفاده از محصولاتی که پایه کلاژن دارند، باعث دیرتر پیر شدن چهره شما می‌شود. توجه کنید که فقط دکتر متخصص، صلاحیت تجویز این محصولات یا داروها را دارد.
هایپودِرم (درونی ترین و عمیق ترین لایه): قسمتی است که به دیگر اجزای بدن مانند رگ‌های خونی و سلول‌های چربی متصل می‌شود و نقش عایق و ضربه گیر را در بدن ایفا می‌کند. تمامی خدمات و محصولات روی دو لایه اول تاثیر گذار هستند و به این لایه نمی‌رسند.
انواع پوست
خشک: این دسته افراد، چین و چروک، زبری و پیری پوست را زودتر تجربه خواهند کرد و از دیگر ویژگی‌های آن، مات و کدر بودن است. بر اثر کمبود آب و چربی، پوست خشک می‌شود و باید هم از محصولات آبرسان و هم تغذیه رسان برای برقراری تعادل، استفاده شوند. این افراد همیشه زبری و کشیدگی را احساس می‌کنند.
چرب: از خصوصیات این نوع، میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
دیرتر چروک شدن
مستعد جوش و براق بودن
ضخامت بیشتر نسبت به انواع دیگر
جذب سریع آلودگی‌ها و مواد آرایشی روی صورت
علاوه بر کسانی که به دلیل ژنتیک و تغذیه نامناسب، پوست چرب دارند، در افرادی که در سن بلوغ هستند یا داروهای خاص مصرف می‌کنند نیز ممکن است میزان چربی افزایش پیدا کند.
مختلط: این نوع ترکیبی از خشک و چرب است؛ به این صورت که در برخی نواحی مانند پیشانی یا دور لب‌ها خشک است اما بینی و گونه‌ها چرب هستند که در هر فرد متفاوت است.
حساس: میتوان گفت که پوست‌های حساس، نازک هستند – به همین دلیل رگ‌های خونی کمی مشخص هستند- و موقع خندیدن یا خجالت کشیدن، صورت زود قرمز می‌شود. همچنین اغلب دچار سوزش، خارش و یا قرمزی شدید پس از قرار گرفتن زیر نور مستقیم آفتاب و یا بعد از خوردن غذای تند می‌شوند. این افراد نمیتوانند از هر محصولی برای مراقبت‌های روتین استفاده کنند و حتما باید قبل از مصرف، آن مواد را روی قسمت داخل بازو یا پشت گوش تست کنند تا از نداشتن حساسیت، اطمینان حاصل شود.
نرمال: این نوع، همیشه شاداب و تمیز، صاف و سالم است و معمولا بدون عارضه است. اما، آنها نیز نیاز به مراقبت دارند. شستشوی صورت قبل از خوابیدن و بعد از بیدار شدن از عادی‌ترین مراقبت‌های روتین است. حتی اگر تمام طول روز در خانه بودید و آرایش نداشتید هم باید صورتتان را بشوئید تا آلودگی‌ها و گرد و غبار پاک شوند.
روش های مراقبتی پوست
شما با انجام مراقبت‌های پوستی منظم در کارهای روزمره خود، باعث شادابی و درخشان شدن آن می‌شوید و با این کار روند پیرشدن را بسیار کُند خواهید کرد. در کل، هدف از مراقبت، جلوگیری از مبتلا شدن به بیماری‌های گوناگون و زیبایی هرچه بیشتر چهره است. ساده‌ترین روش‌های مراقبتی عبارتند از:
1️⃣ در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نگیرید.
یکی از مهم‌ترین روش‌ها، محافظت در برابر نور خورشید است. قرار گرفتن در معرض نور خورشید می تواند باعث ایجاد چین و چروک، لکه‌های ناشی از اشعه‌های مضر و سایر مشکلات و همچنین افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود. اگر از آن دسته افراد هستید که شغل‌تان ایجاب می‌کند در معرض نور خورشید باشید و یا به هر دلیل دیگری در طول روز بیرون از خانه هستید، باید از کرم‌های ضد آفتاب مناسب، با SPF حداقل ۱۵ استفاده کنید، مخصوصا از ساعت ۱۰ صبح تا ۴ عصر؛ زیرا، در این ساعات پرتوهای آفتاب بسیار شدید هستند.
⁉️ شاید این سوال را بپرسید که نور خورشید چرا مضر است؟ نور آفتاب دارای دو طول موج UVA و UVB است که بسیار مضر هستند. اشعه UVA به عمق پوست نفوذ می‌کند و از دلایل اصلی پیری زودرس است. اما اشعه UVB سبب آسیب‌های سطحی مانند آفتاب سوختگی می‌شود. پیشنهاد می‌شود هر دو ساعت یکبار یا در شروع روز به اندازه طول دو انگشت اشاره، از این کرم ضد آفتاب استفاده کنید. سعی کنید در تابستان، لباس‌های آستین بلند و کلاه‌هایی با لبه‌های بلند بپوشید تا از برخورد این اشعه‌های فرابنفش جلوگیری کنید.
2️⃣ از مصرف دخانیات بپرهیزید.
سیگار کشیدن صورت شما را پیرتر نشان می‌دهد و باعث ایجاد چین و چروک می‌شود. سیگار، رگ‌های خونی ریز موجود در خارجی‌ترین لایه‌ها را باریک می‌کند که جریان خون را کاهش می‌دهد باعث تیرگی و کدر شدن می‌شود. این امر همچنین باعث کاهش اکسیژن و مواد مغذی می‌شود که برای سلامت پوست مهم هستند و همچنین به کلاژن و اِلاستین آسیب جدی می‌رساند.
3️⃣ زمان استحمام را کوتاه کنید.
طولانی و با آب داغ استحمام کردن باعث از بین رفتن چربی‌ها می‌شود. این کار باعث می‌شود پوست از حالت متعادل خارج شده و بیش از حد خشک باشد.
4️⃣ به هیچ وجه از صابون استفاده نکنید!
صابون‌ها دارای خاصیت اسیدی هستند و به عنوان پاک کننده‌های قوی شناخته می‌شوند. اما، اصلا برای شستشوی مناسب نیستند. زیرا، تمام چربی‌ها را از بین می‌برند و سبب لایه برداری شدید می‌شوند.
5️⃣ هنگام اصلاح صورت، نکات زیر را رعایت کنید:
• قبل از اصلاح صورت خود را تمیز بشوئید.
• از کرم، لوسیون یا ژل اصلاح استفاده کنید.
• تیغ اصلاح باید نو و تمیز باشد.
• تیغ را در جهت رویش موها بکشید نه در خلاف جهت. زیرا، این کار باعث ایجاد منافذ و پوست مرغی شدن می‌شود.
6️⃣ رژیم غذایی سالمی داشته باشید.
شما با مصرف میوه، سبزیجات، غلات و پروتئین‌ها، علاوه بر اهمیت دادن به پوست خود سلامتی کامل بدن خود را تضمین می‌کنید. سعی کنید غذاهای چرب و فست فود را از رژیم خود حذف کنید. همچنین، ننوشیدن آب هنگام غذا خوردن نقش مثبتی دارد.
7️⃣ زیاد آب بنوشید.
نوشیدن ۸ الی ۱۲ لیوان آب در طول روز ضروریست. با انجام این کار به پاکسازی و جوانسازی صورت و بدن خود کمک زیادی خواهید کرد. توجه کنید که آب، بیش از حد سرد نباشد. زیرا، آب سرد به کبد آسیب می‌رساند و کبد چرب نیز اثرات منفی می‌گذارد.
8️⃣ استرس را از خود دور کنید.
اگر نتوانید اضطراب خود را مدیریت کنید، نه تنها به پوست بلکه به تمام اعضای بدن خود آسیب‌های جدی وارد خواهید کرد.
9️⃣ خواب کافی داشته باشید.
از دیگر دلایل سرزنده و شاداب بودن، استراحت و خواب کافی است. خوابیدن به بدن اجازه می‌دهد تا بتواند تجدید انرژی کند و در این زمان که فعالیتی ندارید، مشکلاتی که سلامتی شما را تهدید می‌کنند را رفع کنند.
🔟 روزی دوبار صورت خود را بشوئید.
با شستشوی صورت و پاک کردن آلودگی‌ها از روی آن، هنگام بیدار شدن و قبل از خوابیدن به پوست اجازه می‌دهید تا بتواند به خوبی تنفس کند و مجبور به باز تر کردن منافذ برای تنفس بهتر نباشد؛ در نتیجه صورتی شفاف خواهید داشت.
عارضه‌های پوستی
❌ کراتینه شدن: به معنی تجمع سلول‌های مرده در لایه اپیدرم است و نشانه آن تیرگی و کدر شدن است. این عارضه زمانی اتفاق می‌‌افتد که شما از هیچ پاک کننده‌ای هنگام شستشوی صورت استفاده نکنید و فقط با آب صورتتان را بشوئید. برای درمان این عارضه باید از شوینده‌های مناسب مانند پَن (صابون های مایع) های شستشوی روزانه و لایه بردارها مانند اسکراب و پیلاف استفاده کنید.
❌ جوش‌ها: انواع مختلفی دارند که عبارتند از: آکنه، جوش سر سیاه و سر سفید و جوش التهابی. دلیل ظاهر شدن جوش‌های التهابی، مشکلات داخلی بدن، مانند: تیروئید، کبد چرب، مشکلات و کیست‌های هورمونی و… هستند. این جوش‌ها معمولا قرمز و زیر پوستی هستند و بسیار دردناک اند و برای رفع آنها باید به متخصص مراجعه شود، تا دلیل اصلی آن مشخص شود. از دیگر دلایل جوش زدن، استفاده نکردن از پاک کننده‌های مناسب است. برای اینکه بتوانید نوع پوست خود را به درستی تشخیص بدهید و مناسب‌ترین محصول را برای استفاده انتخاب کنید، بهتر است از دکتر مشاوره بگیرید.
❌ روزنه یا منافذ باز: پوست برای تامین اکسیژن مورد نیاز خود از طریق منافذ یا روزنه‌های ریزی تنفس می‌کند. اگر شما از شوینده‌های با کیفیت استفاده نکنید، آلودگی‌ها روی صورت باقی می‌مانند و پوست برای نفس کشیدن ناچار است که منافذ را بازتر کند. هر چه این منافذ بازتر شوند، میزان آلودگی که در آنها تجمع پیدا می‌کنند هم زیاد‌تر می‌شود و به مرور سبب ایجاد جوش‌های سرسیاه می‌شود. استفاده از کرم پودر‌های سنگین و مخصوص گریم نیز با پوشاندن منافذ باعث ایجاد عارضه‌ها می‌شوند.
❌ خط و چین و چروک: خط‌ها خیلی سطحی و روی لایه اپیدرم هستند و اکثرا هنگام خندیدن یا اخم کردن دیده می‌شوند. با گذر زمان این خط‌ها ممکن است عمیق شوند و نیاز به ترمیم داشته باشند، مانند خط خنده که آن را با بوتاکس رفع می‌کنند. اما، چروک‌ها در عمق اپیدرم هستند و تا حدی با بوتاکس قابل درمان است. چین در لایه دِرم ایجاد می‌شود و بوتاکس و تزریق ژل هم نمیتواند آنرا ترمیم کند. برای جلوگیری از چین و چروک تا قبل از ۲۵ سالگی باید از محصولات مراقبتی و کلاژن ساز استفاده کنید. همچنین میتوانید از ماساژ دادن برای رفع چین و چروک در سنین پایین و تغییر فرم صورت خود بهره ببرید. با افزایش سن، دیگر کلاژنی ساخته نمی‌شود و همین امر سبب ایجاد چین و چروک می‌شود.
❌ خشکی: این عارضه می‌تواند وراثتی یا بر اثر نداشتن روتین مناسب بوجود بیاید. برخی افراد به دلیل خشکی بیش از حد، صورتشان بطور مداوم لایه‌برداری می‌شود که اصلا خوب نیست. برای رفع این عارضه، استفاده از آبرسان‌های قوی و تغذیه رسان‌ها، مانند کرم‌های مرطوب کننده، توصیه می‌شوند.
چرا باید از پوست مراقبت کنیم؟
اگر پوست سالم و صاف باشد، علاوه بر جوانی و شادابی که به چهره می‌بخشد، باعث جلوگیری ورود هر گونه آلودگی به بدن می‌شود و در سلامت بدن نیز نقش بسزایی دارد. به عنوان مثال اگر روی صورت پر از منافذ باز باشد، آلودگی‌هایی که در طول روز روی آن می‌نشینند به راحتی وارد بدن خواهند شد و سلامت ما را به خطر می‌اندازد. همچنین، داشتن پوستی صاف و یکدست باعث افزایش اعتماد به نفس شما خواهد شد.
بیماری‌های پوست
این بیماری‌ها ممکن است باعث التهاب، خارش و یا سایر تغییرات روی پوست شوند. برخی از بیماری‌های پوستی ممکن است ژنتیکی باشند. اما، عوامل دیگری هم تاثیر گذارند. برای درمان این بیماری‌ها حتما باید به دکتر متخصص مراجعه کنید. معمولا پزشکان برای درمان، داروها و کرم‌هایی تجویز می‌کنند تا اثری از بیماری‌ها نماند به طور کامل بهبود یابید. رایج ترین بیماری‌ها عبارتند از:
🦠 آکنه: که با تجمع چربی، باکتری و سلول‌های مرده در منافذ شما، ایجاد می‌شود.
🦠 آلوپسی: که نشانه آن ریزش موی سکه‌ای در نواحی مختلف بدن است.
🦠 دِرماتیت آتوپیک (اگزما): خشکی و احساس خارش که منجر به تورم، ترک خوردن می‌شود.
🦠 رینود: کاهش دوره‌ای جریان خون در انگشتان دست و پا یا سایر قسمت‌های بدن است که باعث بی‌حسی یا تغییر رنگ پوست می‌شود.
🦠 روزاسه: باعث ضخیم شدن و جوش زدن می‌شود، معمولا روی صورت پدید می‌آیند.
🦠 سرطان: که رشد کنترل نشده سلول‌های غیر طبیعی پوست است.
🦠 ویتیلیگو: در این بیماری رنگدانه‌های برخی نقاط بدن از ببن می‌روند و باعث ایجاد لکه‌های دو رنگ می‌شود.
انواع درمان پوست
در حالت عادی هیچ شخصی به سلامتی خود توجه نمی‌کند تا زمانی که دچار عارضه شود. پوست برای بدن کارهای بسیار مهمی انجام می دهد، به عنوان مثال از ورود انواع عفونت‌ها و باکتری‌ها به بدن جلوگیری می‌کند. پس مراقبت و درمان به موقع آن امری ضروری است. در ادامه شما را با انواع روش‌های درمانی آشنا خواهیم کرد.
🩹 میکرودرم
میکرودرم برای از بین بردن لکه‌ها و آکنه‌ها به کار می‌رود. همچنین، این روش یکی از درمان‌های چین و چروک است زیرا به سرعت در مطب زیبایی روی صورت انجام می‌شود. پزشک از یک ابزار دستی برای اسپری کریستال‌های کوچک روی صورت استفاده می‌کند –کریستال‌ها سبب لایه‌برداری می شوند- و سپس کریستال‌ها و سلول‌های مرده را برمی‌دارد. ممکن است برای بهبودی کامل به چند جلسه درمان نیاز باشد.
🩹 میکرونیدلینگ
تکنیک میکرونیدلینگ برای درمان جای جوش و آکنه، جوانسازی و بازسازی بافت و رفع کامل چین و چروک انجام می‌شود. دکتر برای اجرای این روش روی صورت با استفاده از دستگاهی منافذی ایجاد کرده و از طریق این منافذ سرم‌هایی که حاوی ویتامین C، اسید هیالورونیک و… هستند، وارد پوست می‌شوند تا ترمیم از نو آغاز شود.
🩹 لایه برداری شیمیایی
معمولاً به عنوان یک محلول ضد پیری برای جوان سازی استفاده می‌شود. این شیوه برای اصلاح بی نظمی‌های بافت پوست مانند خطوط ریز و رنگ پوست (لکه‌های ناشی از آسیب نور خورشید) استفاده می‌شود. محلول‌های لایه بردار شیمیایی شامل سه ماده اصلی هستند، از جمله: آلفاهیدروکسی اسید (AHA)، اسید تری کُلرو اِستیک (TCA) و فِنُل.
🩹 لایه برداری با لیزر
لیزر فقط برای از بین بردن یا کاهش چین و چروک و خطوط ظریف صورت و گردن استفاده می‌شود. این روش لایه‌های خارجی که آسیب دیده‌اند را از بین میبرد. لایه‌برداری با لیزر باعث تحریک تولید کلاژن و سلول‌های جدید در لایه‌های زیرین می‌شود.
🩹 جوانسازی با لیزر
لیزر درمانی، یک روش پیشرفته برای رفع چین و چروک است که از نور مادون قرمز برای سفت کردن پوست بدون جراحی استفاده می‌کند. نور لیزر گرما را به لایه‌های پایینی می‌رساند و صورت را سفت‌تر نشان می‌دهد. بسیاری از زیباجویان این روش را جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی لیفت صورت می‌دانند، زیرا نیازی به بیهوشی نیست و دوران نقاهت ندارد.
🩹 درمان آکنه با بلو لایت
این تکنیک با هدف قرار دادن باکتری‌هایی که باعث آکنه می‌شوند، درمان را انجام می‌دهند. با اجرای این روش، پس از چند هفته تمام آکنه‌های صورت شما از بین می‌روند و هیچ عوارضی ندارد.
🩹 تِرماژ
ترماژ یک تکنیک جوانسازی صورت بدون لایه‌برداری است که برای سفت کردن و بهبود خطوط صورت و گردن طراحی شده است. در این روش امواج رادیویی کنترل شده از دستگاه خاصی، لایه‌های عمیق‌تر را گرم می‌کند و تولید کلاژن جدید را تحریک می‌کند. در نتیجه صورت سفت تر و اغلب صاف‌تر خواهد شد. بر خلاف لیزر درمانی، ترماژ می‌تواند انواع پوست را درمان کند. نتایج این روش بلافاصله مشهود و ماندگاری بالایی دارد.
🩹 پاکسازی
این روش مراقبتی انواع مختلفی دارد که در خانه، آرایشگاه‌ها و کلینیک‌های زیبایی، برای پاک کردن آلودگی‌ها از روی صورت ، برداشتن سلول‌های مرده و آبرسانی و خون رسانی به صورت انجام می‌شود. بهتر است برای پاکسازی و روش‌های دیگری که معرفی شد به پزشک متخصص این حوزه مراجعه کنید تا نتایج دلخواه حاصل شوند.
بهترین پزشک پوست در تهران
شما موظفید برای رسیدن به نتیجه دلخواه خود، قبل از هر اقدامی، نسبت به انتخاب پزشک با صلاحیت و با تجربه اقدام کنید. بهترین پزشکان در این حوزه، باید ضمن برخورداری از تحصیلات و دانش کافی در این حوزه، از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز مجوز فعالیت داشته باشند.
بهترین دکتر پوست در تهران، با ارائه مشاوره رایگان و تخصصی، علاوه بر پاسخ به سؤالات شما، آگاهی لازم را در خصوص روش‌های متفاوت درمان عارضه‌ها، دستورالعمل‌های مراقبتی قبل و بعد از آن به شما داده خواهد شد.
شما میتوانید با مشاهده نمونه کارها، با سبک و نتایج درمان آنها آشنا شده و به نتیجه بهتری برسید. تجربه مثبت و رضایت مراجعین قبلی نیز می‌تواند مبنای انتخاب پزشک قرار گیرد؛ پس آن را نادیده نگیرید. مجموعه الو پزشک (AlooPezeshk) به همراه مجموعه دکتر گویا، با ارائه فهرستی از بهترین دکترها، شما را در این راه همراهی کند.
کلام آخر
اگر از ظاهر خود ناراضی هستید، میتوانید به ترمیم و جوانسازی پوست خود به عنوان یک گزینه دائمی فکر کنید و با مراقبت از آن، دیگر نیازی به استفاده از لوازم آرایش‌های گران قیمت ندارید. البته، قبل از هر اقدامی آگاهی خود را نسبت به این روش افزایش دهید و در گام بعدی به دنبال یک پزشک خوب باشید. توجه کنید، هرگز نباید ترمیم را تنها برای صرفه جویی در هزینه نزد افراد بدون مهارت و تخصص کافی انجام دهید. این نه تنها می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی خطرناکی شود، بلکه، احتمالاً از نتیجه نهایی کار ناراضی خواهید بود و ممکن است مجبور به تکرار آن شوید و هزینه‌های اضافی نیز بپردازید.
