تعیین جنسیت چیست؟
یکی از مهمترین رویدادهای زندگی انسان، تجربه فرزنددار شدن است؛ در کنار چنین تجربه باشکوهی، بسیاری از زوجین دوست دارند، جنسیت کودک خود را قبل از تولد انتخاب کنند! شاید عجیب به نظر برسد؛ اما این کار به لطف وجود پیشرفتهای پزشکی در حوزه ژنتیک امکانپذیر است. برخی زوجین تا لحظه تولد، تمایلی برای فهمیدن جنسیت نوزاد با روشهایی مانند سونوگرافی نداشتند و تا روز زایمان صبر میکردند. در گذشتههای نه چندان دور، در برخی خانوادهها، سبک و شرایط زندگی سبب میشد تمایل بیشتری برای داشتن فرزند پسر از خود نشان دهند؛ زیرا، پسرها خیلی زود شغل پدری را پیشه خود میکردند و در رونق اقتصاد خانواده تأثیر بسزایی داشتند.
با وجود اینکه امروزه هنوز هم در برخی فرهنگها داشتن پسر یک ارزش محسوب میشود؛ اما، خانوادههای زیادی وجود دارند که تمایل دارند، دختر داشته باشند. به طور کلی، معمولا خانوادهها یا به دلایل فرهنگی، یا به دلیل تناسب در جنسیت فرزندان خود و یا حتی برای پیشگیری از بروز برخی اختلالات ژنتیکی مربوط به جنسیت، از روشهای تعیین جنسیت قبل از تولد استفاده میکنند. در ادامه با ما همراه باشید تا با تعیین جنسیت و مفاهیم مربوط به آن بیشتر آشنا شوید.
تعیین جنسیت چیست؟
برای برخی از والدین، یکی از هیجانانگیزترین بخشهای بارداری کشف و فهمیدن جنسیت کودکشان است! اما، دقیقاً چه چیزی جنسیت کودک را تعیین میکند و چه اتفاقی سبب میشود تمایز جنسی جنین در دوران بارداری اتفاق بیفتد؟! انسانها با توجه به ترکیب کروموزومهای جنسی که از والدین خود به ارث میبرند، معمولاً به صورت مذکر یا مؤنث رشد و متولد میشوند. کروموزومهای جنسی انسان که X و Y نامیده میشوند، ساختارهایی در سلولهای انسان هستند که از DNA و پروتئینهایی که به طور محکم متصل هستند، ساخته شدهاند. آنها مولکولهایی حاوی دستورالعملهایی برای رشد و عملکرد بدن در طول حیات هستند، از جمله رشد اعضای بدن و ویژگیهای فیزیکی که با هر جنس بیولوژیکی (زن یا مرد) مطابقت دارد.
به بیان دیگر، جنسیت کودک در زمان لِقاح با ترکیب کروموزومهای جنسی X و Y تعیین میشود که کودک آنها را از تخمک و اسپرم دریافت میکند. همه تخمکها دارای یک کروموزوم X هستند، در حالی که اِسپرم میتواند حاوی کروموزوم X یا کروموزوم Y باشد. در تعریف تخمک باید بدانید، سلول جنسی تولید شده توسط بدن زن میباشد؛ تخمک تنها سلول قابل مشاهده و بزرگترین سلول در بدن انسان است؛ در مقابل اِسپرم، سلول جنسی تولید شده توسط مردان میباشد. هر تخمک تنها یک اسپرم را انتخاب و با آن جفت میشود.
از آنجاییکه، زنان تمایل دارند فقط کروموزوم X داشته باشند، سلولهای تخمکی که تولید میکنند، معمولا حامل کروموزوم X است، درحالیکه سلولهای اسپرم مرد میتوانند حامل هر دو کروموزوم X یا Y باشند. انسانهایی که دو کروموزوم X را به ارث میبرند، معمولاً بهعنوان زن رشد میکنند و انسانهایی با یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y، معمولاً بهعنوان مرد رشد میکنند. این بدان معناست که اسپرم جنسیت کودک را تعیین می کند! یعنی، کروموزوم جنسی که اسپرم مرد حامل آن است، تعیین میکند که آیا فرزندان دختر خواهد بود یا پسر. ممکن است آرایش غیرطبیعی کروموزومهای جنسی نیز اتفاق بیفتد (تَراجنسی یا دو جنسی شدن جنین)؛ اما، این اتفاق بسیار نادر است.
فرآیند تعیین جنسیت، پس از لِقاح آغاز می شود؛ فرآیندی که در آن سلولهای مولد زن و مرد، با هم ترکیب میشوند و یک زیگوت (zygote) یا یک تخمک تک سلولی بارور شده را تشکیل میدهند. سلولهای مولد، اطلاعات ژنتیکی را از والدین به فرزندان در طول لقاح منتقل میکنند. سلولهای مولد مرد، سلولهای اِسپرم و سلولهای مولد زن، سلولهای تخمک هستند. هنگامی که سلولهای تخمک و اسپرم با هم ترکیب میشوند، تخمک بارور شده به سلولهای متعدد تقسیم میشود و بعداً جنین را تشکیل میدهد. جنین، شامل بخشی از اطلاعات ژنتیکی والدین، از جمله یک کروموزوم جنسی از هر کدام آنها میباشد.
70 ژن مختلف بر روی کروموزومهای جنسی وجود دارد که جنسیت کودک را تعیین میکند. در طول دوران بارداری، قرار گرفتن در معرض هورمونهایی که توسط ژِنهای کودک شما تعیین میشود، بر آناتومی، فیزیولوژی و حتی رفتار کودک تأثیر میگذارد. تقریباً تا هفته 7 تا 8 بارداری، هر دو جنسیت دارای قسمتی هستند که به عنوان “برآمدگی تناسلی” شناخته میشود؛ یعنی، مجموعه اولیه یکسانی از اندام تناسلی که در نهایت به اندام جنسی مرد یا زن تبدیل میشود. یعنی، اندامهای جنسی ما از یک پایه سرچشمه میگیرند: بیضهها در مردان معادل لابیا و تخمدانها در زنان است؛ و آلت تناسلی معادل کِلیتوریس (Clitoris) میباشد.
در نهایت، تعیین یا انتخاب جنسیت عبارتست از روشهایی که برای انتخاب پسر یا دختر شدن جنین پیش از لقاح انجام میگیرد. جالب است بدانید، این کار در بسیاری از کشورها به دلایل غیرپزشکی ممنوع است. هر چند باید در این ممنوعیت تجدید نظر شود. چرا که حداقل مزیت آن این است که بسیاری از خانوادهها به دلیل ایجاد تعادل در خانواده میخواهند فرزند بعدی، جنسیتی مخالف با فرزند قبلی داشته باشد.
چرا تعیین جنسیت؟
در گذشته احتمال اینکه نوزادی دختر یا پسر متولد شود، 50 – 50 بود؛ اما، امروزه میتوان این احتمال را تغییر داد. شاید برای برخی افراد این رویداد علمی – پزشکی چندان با اهمیت نباشد، اما امکان انتخاب دختر یا پسر بودن فرزند قبل از تولد مزایای بسیاری دارد که سبب میشوند قبل از بارداری جدیتر به مسئله تعیین کردن جنسیت جنین و چرائی آن فکر کنید. به طور کلی، این روش قبل از تولد سبب میشود:
✅پیشگیری از تولد نوزادانی که ریسک ابتلا به بیماریهای مربوط به کروموزمهای X در آنها زیاد است.
✅به دلیل اوضاع اقتصادی نامطلوب و تمایل به تک فرزندی، زوجین میتوانند جنسیت دلخواه را برای فرزند خود انتخاب کنند.
✅جلوگیری از تولد کودکانی با اختلالات ژنتیکی مربوط به کروموزمهای X یا Y که منجبر به تولد نوزادان ناقص یا با مشکلات مادرزادی میشود.
✅کاهش استرس و تنش در زندگی زوجینی که به دلیل تعصبات قومی، فرهنگی، مذهبی و … از سوی اطرافیان تشویق به داشتن فرزند پسر میشوند.
✅در کشورهایی که سیاستهای دولت بر این اصل استوار است که خانوادهها تنها مجاز به داشتن یک فرزند هستند، انتخاب کردن جنسیت نوزاد اهمیت زیادی برای زوجین دارد.
✅تعادل در خانواده از دیگر دلایل اقدام برای تعیین کردن جنسیت است؛ خانوادهها میتوانند جنسیتی متفاوت با جنسیت فرزند قبلی خود را انتخاب کنند تا از نظر تعداد فرزند دختر یا پسر به تعادل موردنظر خود دست پیدا کنند.
✅از بارداریهای مکرر که علاوه بر افزایش جمعیت خانواده، سلامت مادران را با خطر جدی روبرو میکند، جلوگیری شود. زیرا، در گذشته به دلیل معلوم نبودن جنسیت کودک، والدین برای رسیدن به جنسیت دلخواه، دائما در فکر فرزندار شدن بودند و مادر مجبور به تحمل بارداریهای مکرر بود.
زمان دختر یا پسر شدن جنین
قبل از آنکه به توضیح روشها و تکنیکهای تعیین جنست بپردازیم، لازم است بدانید چه زمانی جنسیت جنین در رحم مادر شکل میگیرد؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم: بین هفته 7 تا 12 بارداری، پایه اندامهای جنسی کودک شما رشد می کند. بعد از آن فرایند شکلگیری اندامهای جنسی اتفاق میافتد:
✔️جنسیت مردانه
اگر هورمون مردانه تِستوستِرون (Testosterone) نبود، همه نوزادان با اندامهای جنسی زنانه رشد میکردند. در حدود هفته هفتم بارداری، زمانی که کروموزوم Y برای شروع تولید تِستوستِرون سیگنال میدهد، اندام تناسلی مردانه شروع به رشد میکند. در حدود هفته نهم، اندام تناسلی یک نوزاد پسر، روند پسر شدن را آغاز می کند.
برآمدگی دستگاه تناسلی شروع به بلند شدن می کند تا آلت تناسلی را تشکیل دهد. با این حال آلت تناسلی و کِلیتوریس (clitoris) در واقع تا حدود 14 هفته به همان اندازه باقی می مانند. در نوزاد پسر جوانههایی که به پروستات تبدیل میشوند در حدود 10 هفتگی ظاهر شده و سیستم ادراری تا حدود 14 هفتگی به طور کامل تشکیل میشود.
در حدود هفته شانزدهم بارداری، حداکثر غلظت تِستوستِرون در بدن نوزاد پسر، با مقادیری که در مردان بالغ پیدا میشود، قابل مقایسه است! بین 16 تا 20 هفتگی، سطح تِستوستِرون کاهش مییابد تا زمانی که در حدود هفته بیستوچهارم به محدودهای که در اوایل بلوغ یافت میشود، برسد. از سوی دیگر، بیضهها در هفته بیستوششم شروع به پایین آمدن میکنند، در حالی که آلت تناسلی جنین پسر، در سه ماهه سوم بارداری بیشترین رشد را دارد.
✔️جنسیت زنانه
در دختران، تخمدانها برای اولین بار حدودا در هفتههای 11 تا 12 بارداری ظاهر میشوند؛ تقریبا در هفته بیستم بارداری، یک جنین دختر تقریباً 7 میلیون تخمک اولیه خواهد داشت. این عدد خیرهکننده در نهایت تا زمان تولد او به حدود 2 میلیون کاهش مییابد! در هفته بیستودوم بارداری، واژن در سطح پِرینه باز میشود.
بهترین دکتر تعیین جنسیت در تهران
مردم در گذشته از شیوههای سنتی، که برخی از آنها حتی مبنای علمی نداشت و براساس خرافه شکل گرفته بود، برای انتخاب دختر یا پسر بودن نوزاد خود استفاده میکردند. برای مثال، ارسطو به کسانی که پسر میخواستند، توصیه میکرد که وقتی باد شمال میوزد، رابطه جنسی داشته باشند! درواقع، هر کشور و منطقهای در فرهنگ عامیانه خود، راهکارهای خاصی را ارائه دادهاند. برخی رژیمهای غذایی خاص، زمان مقاربت، بستن یکی از بیضهها در حین مقاربت، موقعیت یا پوزیشن در حین نزدیکی را در تعیین دختر یا پسر شدن جنین مؤثر میدانستند.
امروزه، دانش پزشکی توانسته است رؤیای داشتن فرزندانی با جنسیت دلخواه را به واقعیت بدل کند. اما برای عملی شدن این موضوع تنها ماهرترین و کاربلدترین پزشکان انتخاب جنسیت میتوانند به شما کمک کنند. ما لیستی از بهترین دکتر تعیین جنسیت در تهران را بعد از بررسیهای دقیق جمعآوری و در اختیار شما عزیزان قرار دادهایم. هرگز انتخاب پزشک کارآزموده و باتجربه را در رسیدن به نتیجه دلخواه، بیاهمیت ندانید!
انواع روشهای تعیین جنسیت
روشهای متنوعی برای انتخاب دختر یا پسر شدن نوزاد قبل از لقاح وجود دارد که اثربخشی هریک از آنها با دیگری متفاوت است. از آنجائیکه، عوامل مختلفی بر جنسیت کودک تأثیرگذارند، قطعیت برخی روشها صد در صد نیست. با هم مهمترین و رایجترین تکنیکهای تعیین کردن جنسیت جنین را مرور میکنیم:
روش شِتِلز
در دهه 1960 در ایالات متحده، دکتر لاندِروم ب. شتلز (Landrum B. Shettles)، متخصص زنان و زایمان، روش Shettles را معرفی کرد؛ روشی که زوجها قبل و در حین مقاربت از آن استفاده میکنند تا شانس خود را برای داشتن جنین با جنس دلخواه، افزایش دهند. امکان موفقیت این روش برای بچهدار شدن با جنسیت ترجیحی والدین، بین 70-90٪ است.
این تکنیک مبتنی بر این ایده است که اسپرمهای مولد جنسیت پسر، شرایط قلیایی را ترجیح داده، در حالیکه اسپرمهای مولد جنسیت دختر، شرایط اسیدی را ترجیح میدهند. این روش امکانی را برای زوجها فراهم میکند که محیط مطلوب برای اسپرم را بهبود دهند؛ زیرا، معتقد است اسپرمها جنسیت موردنظر را ایجاد میکنند.
روش شتلز، زمانبندی مقاربت (رابطه جنسی)، شکل اسپرمها، قلیایی یا اسیدی بودن محیط واژن، زمان اُرگاسم زن و حتی پوزیشن در هنگام رابطه جنسی را در دختر یا پسر شدن جنین مؤثر میداند. از اینرو، توصیه میکند اگر قصد داشتن فرزند پسر دارید، باید از رابطه جنسی در فاصله زمانی بین دوره قاعدگی و روزهای قبل از تخمکگذاری پرهیز کنید. در عوض، باید در همان روز تخمکگذاری و حداکثر 2 تا 3 روز بعد از آن، رابطه جنسی داشته باشید.
این روش ادعا میکند، موقعیت ایدهآل برای پسردار شدن، موقعیتی است که اجازه میدهد اسپرم تا حد امکان نزدیک به دهانه رحم قرار گیرد. همچنین، از سوی دیگر، شِتِلز تأکید میکند، چون اسپرم مرد محیط قلیاییتر را دوست دارد، دوش گرفتن با 2 قاشق غذاخوری جوششیرین حل شده در 1 لیتر آب قبل از رابطه جنسی در پسر شدن جنین، مؤثر است.
رژیم غذایی در تعیین جنسیت
با وجود اینکه هیچ مدرک ثابت شدهای در خصوص تأثیر رژیم غذایی برای پسردار شدن – یا دختردار شدن وجود ندارد؛ اما، افراد زیادی بر این تکنیک باور قوی دارند و معتقدند میتوان با استفاده از مواد غذایی خاصی، جنسیت جنین را انتخاب کرد. دکتر محمدرضا وفا (دکترای علوم تغذیه گرایش اپیدمیولوژی عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران) نیز تأکید میکند، تغذیه و رژیم غذایی درصد ناچیزی در انتخاب دختر یا پسر شدن جنین نقش دارد؛ در واقع، تاکنون این موضوع که با تغییر رژیم غذایی به صورت تضمینی بتوان دختر یا پسری به دنیا آورد، از نظر علمی تأیید نشده است.
یکی از محبوبترین پیشنهادهایی که این روش توصیه میکند، قلیایی کردن بدنتان است. در واقع، افرادی که بدن آنها دارای “محیط قلیایی” (PH بالا) است، احتمال پسردار شدن بیشتری دارند. به همین منظور توصیه میکند:
🔶مصرف میوهها و سبزیجات را افزایش دهید.
🔶از مصرف محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و … خودداری کنید.
🔶از مواد غذایی حاوی پتاسیم استفاده کنید؛ مانند موز، ماهی سالمون، آووکادو و …
🔶از مواد غذایی با خاصیت قلیایی مانند مرکبات، سبزیجات ریشه دار، آجیل و … استفاده کنید.
از طرف دیگر، اگر میخواهید فرزند دختر داشته باشید، این نظریه پیشنهاد میکند که اَسیدیته بدن خود را افزایش دهید. برای مثال، مصرف لبنیات و غذاهای دریایی توصیه میشود. جالب است بدانید، براساس یک مطالعه در سال 2010، زنانی که از رژیم غذایی سخت سرشار از منیزیم و کلسیم (همراه با زمانبندی آمیزش جنسی) استفاده میکردند، شانس بیشتری برای دختردار شدن داشتند.
تعیین جنسیت با روش IVF
فناوریهای تولیدمثل و درمان ناباروری پیشرفت قابل توجهی داشتهاند و اکنون روشهای آزمایشگاهی میتوانند جنسیت جنین را در مراحل اولیه رشد شناسایی و تعیین کنند. آی وی اف (In Vitro Fertilization :IVF)، تکنیک پبشرفته آزمایشگاهی است که به منظور درمان ناباروری و پیشگیری از تولد نوزادانی با اختلالات ژنتیکی ابداع شد. IVF، در کنار غربالگری ژنتیکی و تستهای تشخیصی قبل از لانهگزینی جنین، به بیماران و پزشک، امکان انتخاب دختر یا پسر شدن جنین را میدهد.
در واقع، پس از اینکه تخمک و اسپرم با هم ترکیب شدند و لقاح انجام شد، پزشک می تواند جنینها را از طریق فرآیندی به نام تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی (PGD) یا غربالگری ژنتیکی پیش از لانهگزینی (PGS/PGT-A) بررسی کند. لانهگزینی، مرحله بعد از لقاح تخمک و اسپرم و آغاز زندگی در رحم محسوب میشود. با انجام آزمایشهای PGD/PGS/PGT-A روی جنین، پزشکان متخصص میتوانند تشخیص دهند که جنین دارای ناهنجاریهای کروموزومی که میتواند منجر به نقص مادرزادی یا مشکل رشدی شود هست یا خیر؟!
علاوه بر شناسایی مسائل ژنتیکی و نقایص بالقوه مادرزادی، از تستهای ذکر شده میتوان برای تعیین کردن جنسیت فرزند استفاده کرد. به بیان دیگر، متخصص IVF، میتواند تشخیص دهد، جنین حامل دو کروموزوم X (زن) یا کروموزوم X و Y (مرد) است. از این رو جنسیت نوزاد به طور دقیق مشخص میشود. با توجه به توانایی پزشک باروری برای شناسایی کروموزومهای XX یا XY در جنین با آزمایش های PGD، فرآیند انتخاب جنسیت دقیق و تقریباً 100٪ است.
مزایای تکنیکهای تعیین جنسیت
تکنیکهای انتخاب جنسیت، با فراهم آوردن امکان انتخاب دختر یا پسر بودن، اهداف متفاوتی را برای خانوادهها و حتی جامعه تأمین میکنند. با توجه به اینکه روشهای انتخاب جنس بیولوژیکی نوزاد (دختر یا پسر)، تفاوتهای قابل توجهی دارند، مزایای هر کدام نیز با دیگری متفاوت خواهد بود.
✅مزایای روش شتلز
این تکنیک با استفاده از روشهای کاملا طبیعی در راستای انتخاب کردن جنسیت دلخواه برای نوزاد، گام برمیدارد، در نتیجه، عوارض خاصی ندارد. بسیار مقرون به صرفه است و این حس را در بین زوجین بیدار میکند که هر دو در این امر مشارکت دارند؛ در نتیجه، روابط آنها را بهبود بخشیده و پیوند قویتری را بین آنها به وجود میآورد.
✅مزایای تکنیک رژیم غذایی
داشتن رژیم غذایی سالم در دوران بارداری بسیار مهم است؛ این روش اگر چه نتایج تضمین شدهای ندارد، اما در عین حال به دلیل استفاده از مواد غذایی طبیعی، عارضهای را ایجاد نمیکند.
✅مزایای تکنیک آی.وی.اف
مهمترین مزیت این روش، احتمال بالای رسیدن به نتیجه مطلوب است؛ از سوی دیگر، میتواند از تولد نوزادانی با اختلالات ژنتیکی پیشگیری کند. بنابراین، میتوان گفت مطمئنترین روش برای انتخاب کردن جنسیت، روش IVF است.
معایب تکنیکهای تعیین جنسیت
معایب و خطرات هر یک از تکنیکهای معرفی شده برای انتخاب دختر یا پسر شدن نوزاد پیش از تولد، با توجه به تکنیک بهکار رفته متفاوت خواهد بود؛ اما، آگاهی از آنها به تصمیم عاقلانه منجر میشود؛ پزشک، معایب هر روش را به تفصیل برای شما بیان خواهند کرد؛ در اینجا برخی از مهمترین معایب این تکنیکها را مرور میکنیم:
❌معایب روش شتلز
در این تکنیک بچهدار شدن با جنسیت دختر، سختتر از پسردار شدن است. از طرف دیگر، کاهش دفعات رابطه جنسی به نوبه خود احتمال هرگونه بارداری را کاهش میدهد. هر دو نفر (هم زن و هم مرد) باید در راستای تعیین کردن جنسیت نوزاد تلاش کنند؛ روش شِتِلز نیاز به صبوری، خویشتنداری و زمان دارد. از آنجائیکه تضمینی برای تولد نوزاد با جنسیت دلخواه با این تکنیک وجود ندارد، در صورت عدم موفقیت، احساس نااُمیدی در بین زوجین اجتنابناپذیر است.
❌معایب روش رژیم غذایی
همانطور که در شرح این روش خواندید، اگر تمایل به داشتن نوزاد پسر دارید، باید از خوردن لبنیات و مواد غذایی حاوی کلسیم پرهیز کنید؛ این امر ممکن است سبب فقدان کلسیم در بدن مادر شود؛ از سوی دیگر، در این روش توصیه میشود در صورت تمایل به داشتن فرزند دختر از رژیمهای غذایی پُر کالری و به ویژه مواد غذایی دارای گلوکز (قند) استفاده شود؛ قطعا، این نوع رژیم غذایی سبب افزایش وزن شده و در صورت بارداری، خطر بروز دیابت بارداری را افزایش میدهد. در نهایت، عدم ضمانت رسیدن به نتیجه قطعی، از دیگر معایب این روش است.
❌معایب روش آی.وی.اف
قبل از هر چیز لازم است یادآوری کنیم، استفاده از این تکنیک در برخی کشورها ممنوع است. البته، این ممنوعیت به دلایل غیرپزشکی است؛ زیرا ممکن است تعادل و توازن جمعیتی را مختل کند! بهطور کلی، اگر مشکل ناباروری نداشته باشید، واجد شرایط انجام این تکنیک نیستید و اگر به منظور غربالگری از روش IVF استفاده کنید، هزینههای سنگین آن، از مهمترین معایب آن است.
به دلیل اینکه نیاز است فرد از داروهای بارداری نیز استفاده کند، برخی عوارض مانند سندروم تخمدان تحریکپذیر اتفاق میافتد. احتمال چند قلوزائی از دیگر معایب این روش است. به این دلیل که تعیین کردن جنسیت جنین با آی.وی.اف در کنار درمان ناباروری انجام میشود، استرس روحی و مالی بالا، احتمال زایمان زودرس و سقط جنین را افزایش میدهد.
مراقبتهای قبل از تعیین جنسیت
دکتر تعیین جنسیت، بعد از بررسی شرایط سلامتی و انتظارات شما، یکی از روشهای انتخاب جنس بیولوژیکی جنین را در نظر خواهد گرفت و مطابق با تکنیک در نظر گرفته شده، اقدامات مراقبتی قبل از تعیین دختر یا پسر شدن جنین را در اختیار شما قرار خواهد داد. توجه به دستورالعملهای پزشک و رعایت دقیق آنها در رسیدن به نتیجه دلخواه بسیار مهم است. بهتر است برای بیان مراقبتهای قبل از انتخاب جنسیت، روشهای رایج را در دو دسته طبیعی و آزمایشگاهی تقسیم بندی کنیم:
🔶مراقبتهای قبل از روشهای طبیعی
در صورتیکه، از روشهایی مانند شِتِلز یا رژیم غذایی برای انتخاب جنس بیولوژی جنین (دختر یا پسر) استفاده کنید، لازم است با توجه به تمایل خود برای دختر یا پسردار شدن به مواردی مانند: دفعات رابطه جنسی، زمان تخمکگذاری، زمان برقراری رابطه جنسی، پوزیشِن رابطه جنسی، ترکیبات موادغذایی که مصرف میکنید، توجه لازم را داشته باشید. برای مثال، پوزیشِن در هنگام رابطه جنسی برای دختردار شدن باید امکان مقاربت کم عمق را فراهم کند.
🔶مراقبتهای قبل از روشهای آزمایشگاهی
در مقابل اگر از روش IVF برای انتخاب کردن جنسیت نوزاد خود استفاده میکنید، باید اقدامات مراقبتی زیر را قبل از گرفتن نمونه اسپرم و تخمک و همچنین، انتقال جنین انجام دهید؛ زیرا، این روش در درجه اول به منظور باروری موفق صورت میگیرد و بعد انتخاب کردن جنسیت جنین.
🩹 عدم مصرف الکل و سیگار؛
🩹 داشتن خواب کافی و عدم استرس؛
🩹 عدم رابطه جنسی قبل از انتقال جنین؛
🩹 استحمام قبل از نمونهگیری و انتقال جنین؛
🩹 رعایت سبک زندگی سالم؛ خوردن غذاهای مفید و آب کافی؛
🩹 عدم گرم کردن شکم (ممنوعیت استفاده از سونا و جکوزی) برای خانم؛
🩹 عدم رابطه جنسی حداقل تا 72 ساعت قبل از گرفتن نمونه اسپرم از مرد؛
🩹 پیروی از رژیم غذایی فاقد کافئین، غذاهای پُرچرب، قندها و شیرینکنندههای مصنوعی.
مراقبتهای بعد از تعیین جنسیت
بهطور کلی، بعد از لقاح و تشکیل نطفه، روش یا دستورالعملی که بتواند جنسیت نوزاد را تغییر دهد، وجود ندارد. در واقع، هرگونه اقدام برای انتخاب پسر یا دختر بودن نوزاد، قبل از جفت شدن اسپرم و تخمک نتیجهبخش خواهد بود. برای بیان بهتر مراقبتهای بعد از تعیین دختر یا پسر بودن جنین مانند قسمت قبل، از تقسیمبندی روشها در دو دسته طبیعی و آزمایشگاهی استفاده خواهیم کرد:
🔺مراقبتهای بعد از روشهای طبیعی
در روشهایی که بهطور طبیعی برای انتخاب کردن جنسیت جنین بهکار میرود، بعد از بارداری باید مراقبتهای معمول را رعایت کنید؛ برای مثال از بلند کردن اجسام سنگین بپرهیزید. از خوردن قندهای مصنوعی و غذاهای چرب خودداری کنید و … . بنابراین، دستورالعملهای مراقبتی خاصی که بتواند جنسیت جنین را بعد از بارداری تغییر دهد، وجود ندارد.. تنها باید منتظر باشید هنگام زایمان و یا در زمان انجام سونوگرافی از جنسیت نوزاد خود آگاه شوید و امیدوار باشید اقدامات شما قبل از نزدیکی و آغاز بارداری، نتیجهبخش بوده باشد.
🔺مراقبتهای بعد از روشهای آزمایشگاهی
در صورت انجام روشهای آزمایشگاهی مانند آی.وی.اف لازم است اقداماتی را بعد از انجام این تکنیک و انتقال جنین انجام دهید. از جمله: استراحت کافی، عدم مصرف نوشیدنیهای الکلی و دخانیات، عدم انجام فعالیتهای بدنی سنگین، انجام تست بارداری دو هفته بعد از انتقال جنین و … . بعد از اطمینان از بارداری، سایر مراقبتهای بهداشتی به مراقبتهای دوران بارداری مربوط میشود و نقشی در انتخاب کردن جنسیت نوزاد ندارند.
عوارض احتمالی تعیین جنسیت
در میان روشهای معرفی شده برای تعیین کردن جنسیت، روش شِتِلز عارضهای ایجاد نمیکند؛ زیرا، مبنای آن اقدامات کاملا طبیعی است. در خصوص رعایت رژیم غذایی خاص نیز احتمال بروز عوارض بسیار نادر است مگر اینکه فرد در خوردن مواد غذایی تعیین شده افراط کند. برای مثال حذف کامل مواد لبنی میتواند به خرابی دندانها منجر شود؛ بهخصوص در دوران بارداری.
در مورد تکنیک آی.وی.اف شرایط کمی متفاوت است. به دلیل استفاده از داروها و همچنین، روشهای آزمایشگاهی مبتنی بر ژنتیک معمولا برخی عوارض گزارش شده است؛ بیشتر عوارض تکنیک IVF، مربوط به مرحله بازیابی تخمک (برداشتن تخمک) است؛ زیرا، برای این کار سوزنی بهکار میرود که میتواند موجب درد شدید، خونریزی مثانه، عفونتهای تخمدان و لگن شود؛ این موارد غیر از عوارض ناشی از بیهوشی، هنگام برداشتن تخمکهاست. بارداری خارج از رحمی و گُرگرفتگی، سردرد، التهاب و دردناک شدن تخمدان و … از دیگر عوارض روش آی.وی.اف است.
کلام آخر
به لطف روشهای انتخاب جنسیت و پیشرفتهای علم ژنتیک امروزه میتوان قبل از لقاح و تولد نوزاد، جنسیت آن را تعیین و انتخاب کرد. البته، برای پزشکان متعهد و حرفهای، سلامت کودک متولد شده از هر چیز دیگری مهمتر است. از اینرو، با ارائه مشاوره رایگان، راهنماییهای لازم به زوجینی که قصد بارداری دارند، داده میشود و اطلاعات لازم در مورد نوع تکنیکها, عوارض، درصد موفقیت هر یک از آنها در اختیارشان قرار میگیرد تا با توجه به همه جوانب تصمیمگیری کنند. هرگز از روشهای غیراصولی که توسط افراد غیرمتخصص ارائه میشود برای تعیین دختر یا پسر شدن خود، پیروی نکنید. تمام مراحل را تحت نظر پزشک متخصص بگذرانید تا سلامت خود و فرزندتان را تضمین نمایید. الو پزشک و مجموعه دکتر گویا به صورت 24 ساعته در کنار شماست.