حجامت چیست؟
در این مقاله قصد داریم تا درباره، که یکی از روش‌های درمانی تاریخی طب سنتی،با قدمت 7هزار ساله است؛ صحبت کنیم. انسان از گذشته‌های دور، برای رفع مشکلات و دردهای جسمی، روش‌های متنوعی ابداع کرد. یکی از راه‌های رفع امراض و برطرف‌کردن دردهایی مثل میگرن یا تصفیه و کاهش چربی خون، حجامت یا فصد است. این روش قدیمی، در طب سنتی ایرانی، چینی، یونانی و … توصیه شده. این روش، توسط پیامبر اکرم (ص) بسیار محبوب بوده و ایشان درباب فواید حجامت بسیار سخن گفتند؛ همچنین، حکیم ابوعلی سینا و حکیم جُرجانی هم از این روش برای معالجه بیماری‌های کبدی و مشکلات قلبی و فشار خون استفاده می‌کردند. محبوبیت فصد تنها به کشورهای شرقی خلاصه نمی‌شود. این تکنیک در کشورهای توسعه یافته‌ای مثل آمریکا، سوئد و آلمان نیز به کار می‌رود؛ چرا که در دنیای امروز استفاده از روش‌های کاربردی و کم خطرِ قدیمی، که عوارض کمتری دارند، اولویت بیشتری برای درمان دارند. مجموعه الوپزشک در کنار شماست، تا با انواع حجامت و کاربردهای هرکدام از روش‌های آن، آشنا شوید.
مفهوم حجامت
حجامت یا فصد، که به آن بادکش تَر یا کوزه اندازی هم می‌گویند؛ روشی است که پس از معاینه شخص، توسط پزشک سنتی و تشخیص مشکل، با انجام مکش و گرم‌کردن نقاط خاصی از بدن به کمک لیوان یا وسیله‌ای مثل کوزه دچار خلاء و مکش می‌شوند. پس از تجمع خون در این نواحی، انرژی‌های این قسمت در کل بدن به گردش در می‌آیند. (به این عمل بادک می‌گویند؛ پس از انجام این مراحل و انبساطِ عضله زیر فنجان (لیوان یا اصطلاحاً کاپ) چند خراش کوچک به وسیله پزشک روی سطح پوست ایجاد شده و خون‌گیری از این نقاط انجام می‌شود.
حجامت در واقع نوعی آموزه و علم سنتی به حساب می‌آید. البته، این روش که در سال‌های طولانی آزموده شده؛ توسط پزشکانی مثل یوهان مارتین آبله (پژوهشگر آلمانی) و پروفسور یوکا سالونن (محقق سوئدی) مورد بررسی قرار گرفته و مزایای استفاده از این روش، به طور علمی اثبات و اصلاح شدند. به گفته این محققین در نقاطی که انجام می‌شود، مواد مضر و سمی، به همراه درشت ملکول‌های موجود در خون، در سیستم وَریدی و لنفاوی جمع شده‌اند (معمولاً بین دو کتف). با انجام این کار، این مواد زائد از بدن خارج شده و به تصفیه و کاهش غلظت خون، با اکسیژن رسانی بیشتر و افزایش لنف، به همراه بهبود سیستم ایمنی بدن، باعث کاهش دردهای جسمی و بیماری‌های پوستی، افزایش نشاط و آرامش می‌شود.
تاریخچه حجامت
تاریخچه این روش به سال‌های بسیار دور و زمان‌های گذشته باز می‌گردد. در مصر قدیم و امپراطوری آشوری، از این روش استفاده می‌شد؛ معمولا در فصل بهار با استفاده از روش‌های موجود در آن زمان، به کمک شاخ حیوانات (معمولاً کرگدن و فیل) و نیش حشرات و حیوانات سمی برای اِعمال مکش و خارج کردن سموم انجام می‌شد. در سنتی چینی که، مبدع طب سوزنی است، خون گیری انجام می‌شد. به علاوه، بقراط _پزشک یونانی_ توضیحاتی درباره انواع روش‌ها، در نوشته‌ها و آموزه‌هایش ارائه داده است. در باور مردم گذشته، حجامت با افزایش گردش خون، به تعادل انرژی‌های بدن کمک می‌کند؛ این امر باعث تصفیه خون و رفع مشکلات و ناراحتی‌های جسمی می‌شود.
انواع حجامت
در واقع بسیار شبیه به عمل بادکش است (که به آن حجامت خشک هم می‌گویند). با این تفاوت که پس از بادکش‌کردن، پوست به کمک جراحت‌های کوچکی خراش داده می‌شود، و مقداری خون آلوده از بدن خارج می‌شود. این روش به شیوه‌های متفاوتی انجام می‌شود. از انواع آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
🔶حجامت سر
این روش، که به آن نجات بخش هم گفته می‌شود، روی قسمتی از سرِ مراجعه‌کننده انجام می‌شود. پس از آماده‌سازی پوست سر به کمک ماساژ با روغن‌های گیاهی (مثل روغن سیاهدانه و روغن زیتون یا روغن گل بنفشه) شخص به اندازه یک وجب از نوک بینی تا وسط فرق سرش، اندازه‌گیری می‌کند؛ سپس توسط پزشک فنجان مخصوص، روی آن محل قرار گرفته و عمل انجام می‌شود. این روش معمولاً برای بهبود سردردهای میگرنی و افراد سوداوی و صفرایی مزاج، به همراه تقویت بینایی و افزایش کارایی مغز انجام می‌شود. حجامت سر، در نواحی مختلف مثل بین دو ابرو، پس سر، پشت گوش‌ها و در محل شقیقه‌ها انجام می‌شود؛ که هرکدام برای کاربردهای خاصی انجام می‌شوند.
🔶حجامت عام یا نافع
رایج‌ترین نوع، روش عام یا نافع است؛ محل انجام این شیوه، بین دو کِتف (شانه) می‌باشد و برای تمامی افراد مناسب است. برای بهبود تقویت سیستم ایمنی، از بین بردن غلظت و تصفیه خون، تنظیم عملکرد و ترشحات غدد داخلی بدن، بهبود و شفاف‌سازی پوست و تعدیل فشار خون کاربرد دارد. یکی از دلایل محبوبیت این روش، بهبود مشکلات کبدی و دیابت است. توصیه می‌شود، در فصل بهار حجامت عام انجام دهید.
🔶حجامت ساکرال یا گودی کمر (حجامت رهاننده)
محل انجام این نوع، وسط باسن و انتهای ستون فقرات، روی مهره آخر است. سرعت عمل فرد حَجّام (حجامتگر) بسیار مهم است. هنگام انجام بهتر است که فرد معمولا به پهلو یا روی شکم خوابیده باشد. از حجامت گودی کمر معمولاً برای رفع کمردردهای سیاتیک و اسپاسم عضلات کمر، درمان بیماری‌های مقعد مانند بواسیر، شَقاق، کاهش عوارض بعد از جراحی‌های کمر (مثل جراحی دیسک کمر)، بهبود عملکرد چرخه قاعدگی زنان، کاهش عوارض یائسگی و بیماری‌های مربوط به رحِم و تخمدان‌ها، بهبود عملکرد و رفع ناراحتی‌های بیضه، به همراه درمان عفونت و مشکلات مجاری ادرار استفاده می‌شود.
🔶حجامت ساق پا
روی بخش خارجی عضله ساق توسط پزشک فنجان‌هایی را قرار داده می‌شوند؛ معمولا ساق هر دو پا انجام می‌شود. از آنجایی که در قسمت پایین تنه انجام می‌شود، این ناحیه بیشتر محل تجمع و گردش سموم و مواد مضر است. بهتر است قبل از انجام، فرد حداقل نیم ساعت پیاده روی داشته باشد تا گردش خون در این ناحیه بیشتر شود. قبل از حجامت ساق پا، ریختن آب گرم روی این ناحیه توصیه می‌شود. حجامت ساق پا برای خروج اخلاط مضر، بهبود واریس و پا درد، رفع بُثورات (عارضه‌های پوستی) و خارش‌های پوستی، درمان ورم عمومی بدن، بهبود مشکلات قلبی و کبدی، بسیار مفید است.
🔶حجامت کبد
سمت راست بدن و زیر دنده‌ها است؛ برای پاکسازی کبد و بهبود بیماری کبدِ چرب بسیار مفید است. البته برای تمامی افراد مناسب می‌باشد. چرا که، در پیشگیری از مشکلات کبد و تعدیل ترشحات آن می‌توانیم از این روش بهره ببریم.
🔶حجامت کلیه‌ها
یک یا هر دو طرف ناحیه قلوه گاه، در دو سمت ستون فقرات و کمی پایین‌تر از محل انجام کبد است. این حجامت، برای رفع عفونت و التهابات کلیه، دفع سنگ کلیه و بهبود فشار خون کلیوی و دیابت، بسیار مفید است.
بهترین پزشکان حجامت در تهران
همه ما می‌دانیم، که حجامت یکی از زیرشاخه‌های کم خطر و کاربردی در طب سنتی است؛ اما این روش حتما باید توسط متخصص مربوطه انجام شود؛ زیرا محل دقیق نقاط بدن که در حجامت مورد استفاده قرار می‌گیرند، بسیار مهم است. همچنین، تشخیص پزشک برای انجام نوع حجامت با توجه به مشکلی که برای شما به وجود آمده مهم است. شما می‌توانید از خدمات مجموعه ما، به همراه مشاوره رایگان، از منافعِ روش‌های کهنِ گُلچینِ شده، متناسب با ژنتیک و اقلیم ایرانی بهره‌مند شوید. درمانگران حرفه‌ای، در واقع پزشکانی هستند که، با تحصیل در مراکز معتبر طب سنتی، با انواع روش‌های علمی و اثبات شده این حوزه، به خوبی آشنا هستند. ما لیستی از بهترین دکتر طب سنتی در تهران و بهترین دکتر حجامت در تهران را بعد از بررسی‌های دقیق تهیه و در اختیار شما عزیزان قرار دادیم.
بهترین مراکز طب سنتی در تهران
کلینیک و مراکز معتبر طب سنتی، باید حتما مجوز داشته باشند. شما می‌توانید با انتخاب بهترین مرکز طب سنتی در تهران، از خدمات متنوع این روش درمانی، که شامل انواع طب سوزنی، زالو درمانی، مزاج شناسی، بادکش درمانی و … با تشخیص صحیح توسط متخصصین مربوطه در هر حوزه، استفاده کنید.
مزایا
🔷مزایای حجامت سر:
✅تقویت مغز.
✅تقویت بینایی.
✅افزایش نشاط و روشنایی پوست.
✅رفع سردردهای افراد صفراوی و سوداوی.
✅بهبود ناراحتی‌های ذهنی و روانی مثل افسردگی، وسواس، بدخوابی، کاهش توهم و … .
مزایای حجامت عام یا نافع :
✅ رفع التهابات و پاکسازی خون.
✅ تقویت کننده سیستم ایمنی بدن.
✅ متعادل سازی غُدد برون ریز و نتظیم ترشحات داخلی.
✅ رفع بثورات و زائده‌های پوستی (مانند پسوریازیس)، به همراه افزایش سلامت پوست.
🔷مزایای حجامت گودی کمر یا ساکرال:
✅ بهبود فشار خون.
✅ درمان جوش و دمل‌های نواحی باسن و کمر.
✅ بهبود عفونت مجاری ادرار، سوزش ادرار و ادرار خونی.
✅ بهبود عارضه‌های مربوط به ران‌ها، باسن، بیضه و واژن.
✅ روش مکمل برای کاهش درد و عوارض بعد از جراحی کمر و ستون فقرات.
✅ رفع کمر دردهای ناشی از مشکلات دیسک، سیاتیک و اسپاسم عضلات کمر.
✅ کاهش مشکلات زنان؛ مثل خونریزی شدید در زمان قاعدگی و دردهای دوران پریود. به همراه بهبود عوارض یائسگی.
🔷مزایای حجامت ساق پا:
✅ بهبود فشار خون.
✅ افزایش شادابی صورت.
✅ رفع تورم پاها و اعضای بدن.
✅ بهبود بیماری‌های کبد و قلبی.
✅ کاهش خطر سکته قلبی و سکته مغزی.
✅ بهبود مشکلات کبد و تنظیم ترشح صفرا.
✅ تصفیه خون از طریق خارج‌کردن سموم بدن.
✅ بهبود بیماری‌های ممنژیت، صرع، وسواس و مالیخولیا.
✅ رفع کمر درد سیاتیکی و خار پاشنه، به همراه بهبود اسپاسم عضلات ساق پا و کمر.
🔷مزایای حجامت کبد:
✅ کاهش خلط صفرا در بدن.
✅ بهبود امراض کبدی و کبد چرب.
✅ پیشگیری از ابتلا به مشکلات کبد.
🔷مزایای حجامت کلیه:
✅ تقویت سیستم مجاری ادراری
✅ بهبود مشکلات کلیوی و رفع سنگ کلیه.
✅ کمک به تصفیه خون و افزایش عملکرد کلیه‌ها.
معایب
❌ضعف بدنی بعد از حجامت.
❌امکان باقی ماندن خراش و جراحت ناشی از حجامت روی پوست.
❌ممکن است هنگام حجامت سر، تعدادی از تار موهای شما کنده شوند.
❌امکان خونریزی و عدم بند آمدن خون در افرادی که کمبود پلاکت دارند.
❌حجامت در افراد مبتلا به کم خونی می‌تواند علائم و مشکلات کم خونی را تشدید کند.
❌ایجاد لخته‌های خونی و خطر سکته مغزی؛ در صورتی که حجامت توسط غیر متخصص انجام شود.
❌اختلال در عملکرد بعضی از اندام‌های بدن؛ در صورتی که پزشک غیرحرفه‌ای باشد و تعادل در میزان خون گرفتن را رعایت نکند.
❌امکان ابتلا به عفونت و بیماری‌هایی مثل هپاتیت «ب» و حتی ایدز، در صورت آلودگی محیط و استریل نبودن وسایل مورد استفاده در حجامت.
❌امکان خشکی رگ‌ها، فلج و حتی مرگ؛ تحت شرایطی که فرد حجامتگر به درستی از محل حجامت و میزان خروج خون از آن ناحیه تسلط نداشته باشد.
مراقبت‌های قبل از حجامت
🩹یافتن پزشک سنتی حرفه‌ای و مرکز معتبر برای حجامت.
🩹موهای بدن در ناحیه‌ای که قرار است فرایند شود، از بین ببرید.
🩹رفتن به استخر و سونا قبل از انجام دادن توصیه نمی‌شود.
🩹نوشیدن آب و مایعاتی مثل آب انار، بسیار مفید است.
🩹فعالیت‌های سنگین و کارهای خسته‌کننده انجام ندهید.
🩹از غذاهایی مثل زرده تخم مرغ که باعث غلظت خون می‌شود، استفاده نکنید.
🩹بهتر است ناشتا نباشید و از خوراکی‌های مقوی مثل عسل و خوراکی‌های مقوی میل کنید.
🩹بهتر است وضو داشته باشید؛ آیت الکرسی بخوانید و هنگام حجامت به صورت چهار زانو رو به قبله بنشینید.
مراقبت‌های بعد از حجامت
🩹حداقل تا یک روز، رابطه جنسی نداشته باشید.
🩹خوردن لبنیات و ترشیجات، حداقل تا 12 ساعت بعد از حجامت توصیه نمی‌شود.
🩹24 ساعت بعد از حجامت، آن نقاط را با آب و بدون استفاده از شوینده، تمیز کنید.
🩹حداقل تا 12 سیگار بعد از حجامت، از مصرف سیگار و انواع دخانیات خودداری کنید.
🩹خوردن و نوشیدن مواد غذایی مقوی، شیرین و گرم مانند انار شیرین، عسل و شربت زعفران، بعد از حجامت توصیه می‌شود.
🩹بهتر است برای کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت محل جراحت، بعد از حجامت روی آن را با مقداری عسل ضدعفونی کنید.
عوارض
⚠️سرگیجه و حالت تهوع.
⚠️امکان کم خونی بعد از حجامت.
⚠️تغییر رنگ و ایجاد حساسیت‌های پوستی.
⚠️ایجاد تاول، یا التهاب چربی‌های زیر پوست (پانیکولیت).
⚠️ممکن است حین حجامت، به دلیل استفاده از گرما، دچار سوختگی شوید.
کلام آخر
حجامت، یکی از روش‌های طب سنتی است که برای پیشگیری و شفای بیماری‌های مختلف انجام می‌شود؛ این شیوه درمان، که در دسته بادکش قرار دارد، به عنوان بادکش تِر نیز شناخته می‌شود. برای حجامت حتماً لازم است که به مراکز معتبرِ دارای پزشک سنتی متخصص مراجعه کنید. حجامت به انواع روش‌های مختلف و شیوه‌های متفاوتی انجام می‌شود. سایت الو پزشک و در دکتر گویا، با تهیه لیستی از مراکز معتبر و پزشکان حرفه‌ایِ با تجربه در این زمینه، برای شما عزیزان امکان بهره بردن از این روش قدیمی و پر کاربرد را، با خیال راحت و آسوده فراهم کرده است.
